Hướng dẫn cơ bản về giao dịch phái sinh trong chứng khoán
Team Anfin
-31/05/2024
Giao dịch phái sinh là gì là câu hỏi mà rất nhiều nhà đầu tư khi mới bước vào thị trường chứng khoán cực kỳ quan tâm. Bên cạnh các công cụ đầu tư quen thuộc và cơ bản như cổ phiếu, trái phiếu thì giao dịch phái sinh luôn là một trong những hoạt động nhận được sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Nếu bạn là một nhà đầu tư mới trong ngành này, không biết cách chơi phái sinh thì khó có thể tìm kiếm lợi nhuận hiệu quả từ hình thức đầu tư đặc biệt này. Trong bài viết dưới đây, cùng AnfinX tìm hiểu kỹ hơn nhé!
Tìm hiểu về giao dịch phái sinh
Trước khi muốn biết chơi phái sinh như thế nào thì hãy tìm hiểu trước định nghĩa chính xác nhất về giao dịch phái sinh đã nhé!
Giao dịch phái sinh là gì?
Phái sinh được hiểu là hợp đồng có sự tham gia từ 02 hoặc nhiều bên. Trong đó, giá trị hợp đồng dựa trên 01 tài sản tài chính cơ bản theo thỏa thuận (hoặc có thể là chỉ số/một mã chứng khoán cụ thể). Giao dịch phái sinh có nghĩa là các nhà đầu tư không giao dịch trực tiếp trên các tài sản tài chính mà họ sẽ thực hiện giao dịch thông qua hợp đồng với giá trị được xác định bằng tài sản tài chính đó.
Ở hình thức thông thường, các nhà đầu tư thường sẽ giao dịch trực tiếp với các công cụ cơ bản như: trái phiếu, cổ phiếu, lãi suất, tiền tệ, hàng hóa, thậm chí là chỉ số thị trường,… Trong khi đó đối với giao dịch chứng khoán phái sinh, công cụ luôn là các loại hợp đồng mang tính đặc thù như hợp đồng tương lai, hợp đồng hoán đổi, hợp đồng kỳ hạn và chứng quyền.
Xem thêm: “Phái sinh hàng hóa là gì? Cách thức giao dịch thế nào?”
Giao dịch phái sinh trong chứng khoán
Chứng khoán phái sinh được định nghĩa là loại chứng khoán thứ cấp, trong đó giá trị được xác định dựa vào các tài sản tài chính được ấn định liên kết với chúng – chứng khoán cơ sở. Đây cũng được coi là dạng đầu tư nâng cao, chủ yếu gồm 2 loại sản phẩm chính:
Sản phẩm khóa: bao gồm hợp đồng hoán đổi, hợp đồng tương lai và hợp đồng chuyển tiếp. Hình thức này sẽ ràng buộc các bên tương ứng từ ban đầu với những điều khoản đã thỏa thuận trong suốt thời gian đã được quy định trong hợp đồng.
Sản phẩm quyền chọn có quyền chọn cổ phiếu: giúp cung cấp cho những người tham gia nắm giữ quyền, tuy nhiên không phải giữ nghĩa vụ mua hoặc bán.
Theo đó, các nhà đầu tư cần phân biệt rõ rằng quyền sở hữu một chứng khoán phái sinh không giống với việc họ sở hữu tài sản liên kết.
Chứng khoán phái sinh cũng đồng thời là một trong 03 công cụ tài chính (gồm cả vốn chủ sở hữu và nợ). Lần đầu tiên xuất hiện khi giao dịch hợp đồng ô liu, được thực hiện bởi nhà triết học người Hy Lạp cổ đại tên là Thales. Giao dịch phái sinh cũng không phải giao dịch như mua hay bán chứng khoán cơ bản trên thị trường mà bản chất của nó là đang giao dịch giữa những loại giấy tờ (thường là hợp đồng) có giá.
Xem thêm: “Chứng khoán phái sinh và những thông tin bạn cần biết”
Chơi phái sinh là gì?
Dưới đây, AnfinX là hướng dẫn cơ bản và rõ ràng về cách chơi phái sinh trong chứng khoán:
Hiểu các khái niệm cơ bản
Hợp đồng tương lai (Future Contracts): được hiểu là thỏa thuận mua/bán một tài sản cơ sở vào một ngày nhất định trong thời gian sắp tới với mức giá đã được ấn định trước.
Hợp đồng quyền chọn (Options Contracts): được mô tả là công cụ cho phép người mua có quyền (không phải nghĩa vụ) mua/bán tài sản cơ sở với giá đã được xác định trước vào một thời điểm nhất trong tương lai.
Hợp đồng hoán đổi: đây là hợp đồng trao đổi dòng tiền/ tài sản giữa các bên tham gia.
Mở tài khoản giao dịch phái sinh
Bước tiếp theo là bạn cần mở tài khoản giao dịch phái sinh tại 01 công ty chứng khoán chuyên cung cấp dịch vụ này. Thông thường, các nhà đầu tư sẽ cần cung cấp các thông tin cá nhân và cả thông tin về tài chính thì mới mở được tài khoản.
Nạp tiền vào tài khoản
Sau bước mở tài khoản, nhà đầu tư cần nạp tiền vào tài khoản thì mới bắt đầu giao dịch được. Số tiền nạp vào tài khoản sẽ phụ thuộc rất nhiều vào yêu cầu của công ty chứng khoán và cả loại hợp đồng mà nhà đầu tư muốn giao dịch.
Lựa chọn chiến lược giao dịch
Có rất nhiều chiến lược giao dịch phái sinh khác nhau từ đơn giản đến phức tạp. Sau đây, AnfinX sẽ giới thiệu đến bạn một số chiến lược phổ biến đó là:
Giao dịch theo xu hướng (Trend Following): mua khi giá đang tăng và đem bán khi giá có xu hướng giảm.
Giao dịch đảo chiều (Reversal Trading): mua khi giá giảm đến mức cần hỗ trợ và bán khi giá tăng cao đến mức kháng cự.
Giao dịch theo tin tức (News Trading): mua/bán dựa trên thông tin kinh tế hoặc những sự kiện chính trị.
Theo dõi và quản lý rủi ro
Giao dịch phái sinh có thể mang lại lợi nhuận lớn nhưng đồng thời cũng kèm theo rủi ro cao. Quan trọng nhất là bạn phải có sẵn kế hoạch quản lý rủi ro, bao gồm việc đặt mức cắt lỗ và giới hạn số tiền đầu tư vào mỗi giao dịch.
Thực hành và học hỏi
Trước khi tiến hành giao dịch thật, các nhà đầu tư có thể sử dụng các tài khoản demo và các công ty chứng khoán cung cấp để có thể làm quen với việc giao dịch.. Bên cạnh đó đọc sách và tham gia các khóa học cũng như theo dõi tin tức thị trường để góp phần nâng cao kiến thức và kỹ năng.
Xem thêm: “Tham khảo ngay cách chơi chứng khoán phái sinh như một chuyên gia”
Giao dịch và theo dõi thị trường
Khi đã sẵn sàng đánh phái sinh, bạn đã có thể bắt đầu giao dịch luôn trên tài khoản thật. Hãy nhớ theo dõi thị trường và đừng quên điều chỉnh chiến lược của bạn dựa trên biến động giá và xem xét các yếu tố kinh tế, chính trị.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi giao dịch phái sinh là gì cũng là lời giải đáp cho cách đánh phái sinh là gì? Hy vọng qua bài viết, bạn sẽ có thêm thật nhiều kiến thức bổ ích về nội dung này. Chơi phái sinh trong chứng khoán cũng yêu cầu rất nhiều kiến thức sâu rộng và kinh nghiệm. Hãy đảm bảo rằng bạn đã hiểu rõ về các công cụ tài chính phái sinh và có một kế hoạch giao dịch cụ thể hoặc ghé Blog của AnfinX để được hướng dẫn trước khi tham gia và quản trị rủi ro thật kỹ nhé! Chúc bạn thành công!