5 yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su thế giới và cơ hội đầu tư

Theo dõi các yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su thế giới như cung - cầu, lạm phát, chính sách tiền tệ, rủi ro thời tiết,... sẽ giúp nhà đầu tư có thêm cơ sở dự đoán xu hướng thị trường cao su. Ở bài viết hôm nay, AnfinX sẽ phân tích chi tiết các yếu tố tự nhiên và kinh tế ảnh hưởng giá cao su và gợi ý cho bạn một số chỉ số quan trọng cần theo dõi, xem ngay nhé! 

1. Tình hình cung - cầu trên thị trường

1.1. Nguồn cung ảnh hưởng đến giá cao su

Nguồn cung cao su thế giới được xác định bởi diện tích trồng mới, năng suất mủ/ha, khối lượng xuất khẩu và tồn kho của các nước sản xuất. Khi những yếu tố này biến động, áp lực cung thay đổi sẽ tác động trực tiếp lên giá cao su, cụ thể: 

• Nguồn cung giảm: Khi diện tích trồng giảm, năng suất mủ suy giảm vì bệnh, thiên tai, chi phí đầu vào tăng… lượng mủ đưa ra thị trường hạn chế nên giá sẽ tăng. Ví dụ: Năm 2025, sản lượng cao su ở Indonesia dự báo giảm 9,8% so với năm trước, chỉ đạt khoảng 2,04 triệu tấn, khiến nguồn cung thắt chặt và giá có xu hướng tăng lên (theo Rubber World Magazine). 
• Nguồn cung tăng: Trường hợp nhiều nước mở rộng diện tích trồng, năng suất được cải thiện nhờ kỹ thuật cao hoặc tồn kho được bán ra mạnh, cung dồi dào sẽ tạo áp lực hạ giá. Ví dụ, báo cáo từ ANRPC đầu năm 2024, sản lượng cao su thiên nhiên toàn cầu đạt 12,7 triệu tấn, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước, làm giảm áp lực tăng giá ngay trong năm đó.

Phân tích cung cầu cao su toàn cầu

→ Xem thêm: 

• Thông tin về thị trường đầu tư cao su phái sinh
• Cập nhật giá cao su hôm nay theo thời gian thực

1.2. Nguồn cầu làm biến động giá cao su

Nguồn cầu cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su. Cầu cao su chủ yếu xuất phát từ ngành sản xuất lốp xe, công nghiệp ôtô và các sản phẩm cao su kỹ thuật như dây curoa, ống, gioăng. Khi hoạt động sản xuất tại những ngành này biến động, cầu cao su lập tức dao động theo:

• Nguồn cầu tăng: Sự gia tăng sản lượng ô tô làm nhu cầu tiêu thụ cao su tăng đột biến, đồng thời đơn hàng OEM lớn khiến các nhà sản xuất lốp đẩy mạnh mua nguyên liệu, làm giảm tồn kho chuỗi cung. Vì nguồn cung cao su thiên nhiên không tăng ngay lập tức, tình trạng “cầu vượt cung tạm thời” xảy ra, đẩy giá lên thông qua cơ chế cạnh tranh mua hàng.
• Nguồn cầu giảm: Trong suy thoái kinh tế hoặc khi doanh số ô tô thấp, các nhà máy ô tô và lốp cắt giảm đơn đặt hàng, tồn kho được tích lũy ở khâu phân phối. Từ đó nhà cung ứng phải hạ giá để giải phóng hàng, tạo áp lực giảm giá cao su. Ngoài ra, tâm lý kỳ vọng suy giảm khiến vị thế mua trên thị trường tương lai thu hẹp, làm trầm trọng hơn xu hướng giảm giá do cầu bị phân mảnh và kém bền vững.

Nguồn cầu là yếu tố chính ảnh hưởng đến giá cao su

2. Yếu tố kinh tế vĩ mô

2.1. Sức mạnh đồng USD

Giá cao su được giao dịch quốc tế bằng USD, khi USD mạnh thì giá tính bằng nội tệ rẻ hơn, từ đó ảnh hưởng cả cầu và cung. Vì thế có thể nói sức mạnh đồng USD cũng là yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su thế giới:

• USD mạnh lên: USD tăng giá so với các đồng tiền khác, người mua ngoại quốc phải chi nhiều nội tệ hơn để mua cùng khối lượng cao su. Điều này làm giảm sức mua (cầu từ các quốc gia sử dụng đồng nội tệ khác) và khiến người bán phải hạ giá USD để “mồi mua”, dẫn đến giá cao su quốc tế chịu áp lực giảm.
• USD yếu đi: Ngược lại, khi USD suy yếu so với các đồng tiền khác, người mua ngoại quốc chỉ cần bỏ ra ít nội tệ hơn để mua cùng khối lượng cao su. Cầu từ các quốc gia này sẽ gia tăng, khiến áp lực mua mạnh lên, từ đó đẩy giá cao su quốc tế tăng.

Ví dụ: Tháng 4/2025, chỉ số USD (DXY) tăng khiến giá cao su tự nhiên giảm từ 2,36 USD/kg xuống còn 2,13 USD/kg (theo IndexMundi). Khi USD mạnh lên, người mua tại các nước châu Á phải trả nhiều nội tệ hơn cho cùng lượng cao su, khiến nhu cầu nhập khẩu giảm. Hệ quả là giá cao su quốc tế chịu áp lực giảm do cầu yếu đi (theo Indexmundi, Paradigm Futures).

Sức mạnh đồng USD tác động đến giá cao su toàn cầu

→ Xem thêm: 

• Thông tin về thị trường đầu tư cao su RSS3 phái sinh
• Cập nhật giá cao su RSS3 hôm nay nhanh chóng

2.2. Chính sách tiền tệ

Yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su tiếp theo là chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương, đặc biệt là điều chỉnh lãi suất sẽ ảnh hưởng mạnh đến chi phí vay vốn và tác động lên cầu cao su:

• Lãi suất tăng: Giả sử ngân hàng trung ương tăng lãi suất, chi phí vay tăng lên, doanh nghiệp và người tiêu dùng giảm vay vốn để đầu tư hoặc mua ôtô/lốp, nhu cầu cao su từ ngành công nghiệp kỹ thuật và ôtô suy yếu dẫn đến giá cao su chịu áp lực giảm.
• Lãi suất giảm: Khi lãi suất được hạ hoặc chính sách tiền tệ nới lỏng, chi phí vay vốn rẻ hơn, doanh nghiệp đầu tư mở rộng sản xuất ôtô/lốp nên người tiêu dùng dễ tiếp cận vốn, nhu cầu cao su tăng khiến giá cao su có xu hướng được “thổi bay lên”.

Ví dụ: Giả sử ngân hàng trung ương tăng lãi suất 25 điểm cơ bản, khiến nhu cầu tiêu thụ ô tô giảm 5%, từ đó cầu cao su toàn cầu giảm (kịch bản giả định).

2.3. Tình hình lạm phát

Lạm phát là hiện tượng mức giá chung của hàng hoá và dịch vụ trong nền kinh tế liên tục tăng theo thời gian, dẫn đến sức mua của đồng tiền giảm, tức là trước đây 1 đồng mua được nhiều hơn, giờ mua được ít hơn.

Lạm phát cũng được xem là yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su, vì lạm phát cao kéo chi phí đầu vào tăng lên (lao động, phân bón, nhiên liệu). Từ đó, chi phí sản xuất cao su tăng lên và giá nội địa có xu hướng tăng:

• Lạm phát cao: Chi phí lao động, phân bón, nhiên liệu tăng do lạm phát, các nông hộ và nhà máy cao su phải chịu chi phí đầu vào cao hơn. Họ thường chuyển phần chi phí này sang giá bán nội địa để bảo đảm lợi nhuận, khiến giá cao su trong nước tăng dù sức cầu có thể không mạnh lên.
• Lạm phát nhẹ: Nếu lạm phát được kiểm soát hoặc giữ ở mức vừa phải, chi phí đầu vào chỉ tăng từ từ, người sản xuất có thời gian điều chỉnh hiệu suất gieo trồng, giảm chi phí các khâu trung gian. Do đó, giá cao su nội địa ít chịu áp lực tăng đột biến.

Lạm phát cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su

3. Yếu tố tự nhiên và thời tiết

3.1. Ảnh hưởng của hạn hán và lũ lụt

Hạn hán và lũ lụt là những yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su một cách gián tiếp. Cây cao su rất nhạy cảm với lượng mưa và độ ẩm đất, khi quá khô, cây sẽ bị stress, nếu ngập úng, rễ dễ bị thối hoặc chết làm ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch ở mỗi vụ mùa. 

• Hiệu ứng ngắn hạn: Hạn hán khiến mủ ít hơn, lá rụng nhiều để giảm thoát hơi, nông dân phải giãn thời gian khai thác. Lũ lụt trước hay trong mùa thu hoạch làm vườn ngập, người thợ gặp khó khăn khi thu mủ, nhiều cây chết hoặc mất khả năng khai thác tạm thời, dẫn tới sản lượng vụ giảm rõ rệt.
• Hiệu ứng dài hạn: Nếu thiên tai xảy ra thường xuyên, năng suất liên tục bị ảnh hưởng, người trồng có thể chuyển qua giống chịu hạn tốt hơn hoặc bỏ cao su chuyển sang cây trồng ít rủi ro hơn. Họ cũng có thể tái cơ cấu vùng trồng, chọn vùng cao ráo hơn hoặc giảm diện tích cao su nhằm tối ưu hóa lợi nhuận với điều kiện thiên nhiên mới.

Ví dụ: Năm 2024, Thái Lan trải qua đợt hạn hán kéo dài đầu năm, sau đó mưa lớn và lũ lụt phá hủy mùa khai thác chính. Sản lượng cao su nước này giảm được dự báo khoảng 10 - 15% so với kế hoạch, góp phần đẩy giá cao su toàn cầu lên mức cao nhất trong 13 năm (theo Reuters).

Thiên tai làm biến động giá cao su

→ Xem thêm: 

• Thông tin về thị trường đầu tư cao su TSR20 phái sinh
• Cập nhật giá cao su TSR20 hôm nay mới nhất

3.2. Tác động của hiện tượng El Niño và La Niña

Bên cạnh hạn hán và lũ lụt thì còn các yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su khác như hiện tượng El Niño và La Niña:

• El Niño (khô nóng, thiếu mưa): Nhiều vùng trồng cao su chịu hạn hán kéo dài, đất thiếu ẩm, cây căng thẳng, năng suất mủ giảm - nghĩa là sản lượng giảm và giá có thể bị đẩy lên do nguồn cung bị ảnh hưởng. Khi sản lượng giảm, nguồn cung thắt chặt nên giá cao su quốc tế có xu hướng tăng để cân bằng giữa cầu và cung.
• La Niña (mưa nhiều, ngập úng): Ngược lại, La Niña thường liên quan đến lượng mưa vượt mức bình thường, gây ngập úng, rễ cây dễ bị thối, khó khai thác mủ. Mặc dù độ ẩm cao có thể hỗ trợ cây phát triển, nhưng nếu nặng quá sẽ gây tai hại cho sản lượng khai thác. Nếu nguồn cung chịu áp lực thì giá cao su cũng sẽ điều chỉnh lên để bù đắp chi phí thiệt hại.

Ví dụ: Ở Indonesia giai đoạn 2006 - 2019, El Niño mạnh, năng suất cao su giảm từ 1,30% đến 9,27% so với bình thường, ảnh hưởng trực tiếp tới sản lượng xuất khẩu và nguồn cung quốc tế (theo Researchgate). 

4. Tâm lý thị trường và đầu cơ giá

4.1. Thị trường mang tâm lý tích cực

Tâm lý tích cực trong thị trường hàng hóa phái sinh là trạng thái khi nhà đầu tư kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng, họ mua trước (vị thế mua), đẩy khối lượng giao dịch lên và tạo hiệu ứng FOMO. Kỳ vọng này tự củng cố khi giá thực tế theo sau, đẩy giá đi lên mạnh hơn. Vì thế, tâm lý thị trường hàng hóa phái sinh cũng được xem là một yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su. 

Các nguyên nhân dẫn đến tâm lý tích cực:

• Tin tốt: Ví dụ như thông báo về cắt giảm sản lượng, hỗ trợ thuế hoặc thỏa thuận thương mại mở rộng, những thông tin này làm nhà đầu tư tin rằng nguồn cung sẽ bị thắt chặt, từ đó kích thích mua vào trước kỳ hạn.
• Dự báo thiếu cung: Các tổ chức như ANRPC dự báo rằng sản lượng cao su sẽ không đáp ứng được nhu cầu (ví dụ sản lượng tăng chậm 0,3% trong khi cầu tăng 1,8%), những cảnh báo này khiến người tham gia thị trường kỳ vọng giá sẽ lên, từ đó tạo áp lực mua vào.
• Dữ liệu kinh tế vĩ mô tích cực: Khi các chỉ số như GDP, sản lượng ôtô xuất khẩu hay đơn hàng ngành công nghiệp cao su tăng lên, đó là dấu hiệu rằng cầu thực sẽ mạnh - nhà đầu tư theo dõi xu hướng này sẽ “bắt sóng” và ủng hộ việc gia tăng vị thế mua.

Tâm lý tích cực trên thị trường là một yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su

4.2. Thị trường mang tâm lý tiêu cực

Tâm lý tiêu cực xuất hiện khi nhà đầu tư tin rằng giá hàng hóa sẽ tiếp tục giảm, khiến họ bán tháo (panic sell), cắt vị thế lỗ (cut loss) hoặc kích hoạt chuỗi dừng lỗ (stop-loss cascade), tạo ra hiệu ứng giá giảm mạnh hơn thực tế cung - cầu.

Nguyên nhân hình thành nên tâm lý tiêu cực trên thị trường và chỉ báo thường thấy:

• Tin tức tiêu cực: Khi xuất hiện thông tin như tồn kho toàn cầu tăng mạnh, sản lượng cao hơn dự kiến hay nhu cầu từ Trung Quốc suy yếu, nhà đầu tư lập tức phản ứng bằng việc giảm vị thế mua, chuyển sang bán phòng vệ. Các đợt tin xấu liên tục khiến thị trường bị “overreact” và giá lao dốc.
• Khối lượng giao dịch và vị thế mở giảm: Tâm lý bi quan xuất hiện nhiều, khối lượng giao dịch sụt mạnh trong khi open interest giảm, phản ánh dòng vốn rút khỏi thị trường phái sinh - một dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư không còn muốn duy trì vị thế dài hạn.
• Dòng tiền rút khỏi các quỹ ETF và quỹ đầu cơ: Các tổ chức rút vốn ra khỏi hàng hóa  (commodity ETFs hoặc futures funds), lượng hợp đồng tương lai mua ròng giảm. Điều này không chỉ làm yếu cầu đầu cơ mà còn tác động tâm lý dây chuyền lên nhà đầu tư cá nhân.

5. Các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá cao su

5.1. Giá dầu thô

Mối liên hệ giữa dầu thô và cao su xuất phát từ cao su tổng hợp - loại cao su chủ yếu được sản xuất từ nguyên liệu hóa dầu. Khi giá dầu biến động, chi phí nguyên liệu cho sản xuất cao su tổng hợp thay đổi, kéo theo sự dịch chuyển cầu giữa cao su tổng hợp và cao su tự nhiên.

• Giá dầu tăng: Giá dầu thô leo cao, các nguyên liệu như butadiene, styrene và xăng dầu cao hơn. Do đó, cao su tổng hợp trở nên đắt hơn so với trước. Với các ứng dụng mà có thể thay thế, người mua có thể chọn dùng cao su thiên nhiên để giảm chi phí. Hiểu đơn giản, nếu giá một loại cao su tăng, cầu có xu hướng chuyển sang loại thay thế rẻ hơn, tạo áp lực tăng giá cao su thiên nhiên. 
• Giá dầu giảm: Trong trường hợp dầu thô giảm, chi phí nguyên liệu hóa dầu giảm theo thì cao su tổng hợp trở nên rẻ hơn và cạnh tranh mạnh với cao su thiên nhiên, làm cho nhu cầu chuyển từ tự nhiên sang tổng hợp. Kết quả là phần cầu dành cho cao su thiên nhiên thu hẹp, tạo áp lực giảm giá.

Biến động giá dầu thô làm thay đổi giá cao su

5.2. Sâu bệnh trên cây cao su

Trên thực tế, các loại sâu bệnh cũng có thể là yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su, tùy vào mức độ sâu bệnh nặng/nhẹ mà giá cao su biến động mạnh/yếu khác nhau. Cây cao su chịu ảnh hưởng bởi nhiều bệnh do nấm, vi khuẩn, các loại ký sinh và bệnh rễ, ví dụ như:

• Bệnh rễ trắng: Bệnh này tấn công hệ rễ, phá hủy cấu trúc rễ, làm cây mất khả năng hút nước và chất dinh dưỡng. Khi rễ bị tổn thương, cây dần yếu, mủ giảm và cây có thể chết. Bệnh rễ trắng được xem là một trong những bệnh nguy hiểm nhất, gây thiệt hại lớn trong các vườn cao su ở châu Á và châu Phi. 
• Bệnh rụng lá do Corynespora: Nấm này gây ra các vết đốm đặc trưng “sáng - tối” trên lá, sau đó lá rụng nhiều. Khi lá rụng, khả năng quang hợp giảm, cây sản xuất ít đường để tổng hợp mủ, dẫn đến giảm năng suất mủ. 
• Bệnh thán thư: Bệnh này gây vết thối, đốm nâu trên lá, cành non, có thể dẫn đến hoại tử phần mô bị nhiễm. Khi lá và cành bị tổn thương, khả năng quang hợp và vận chuyển dinh dưỡng giảm, ảnh hưởng đến sức khỏe cây và sản lượng mủ. 

Sâu bệnh là yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su vì chúng làm giảm nguồn cung thực tế, tăng chi phí quản lý vườn cây và tạo sự không chắc chắn cho người trồng và nhà đầu tư. Khi diện tích vườn bị nhiễm bệnh, sản lượng mủ sụt giảm, nhiều cây phải thay giống hoặc phải chăm sóc đặc biệt. Tình trạng này làm nguồn cung mất ổn định, nếu cầu vẫn giữ hoặc tăng thì giá sẽ có xu hướng leo lên để bù đắp rủi ro.

Sâu bệnh ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch cao su

6. Câu hỏi thường gặp

6.1. Giá cao su bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi yếu tố nào?

Trong ngắn hạn, giá cao su phản ứng mạnh với cung - cầu và tâm lý thị trường. Trong dài hạn, yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su sẽ là sản lượng và sự thay thế bởi cao su tổng hợp. Cụ thể:

• Trong ngắn hạn: Khi nguồn cung giảm (do thiên tai, sản lượng thấp) hoặc cầu tăng mạnh (nhu cầu lốp xe, công nghiệp phục hồi), giá sẽ tăng. Ngược lại, khi tồn kho cao hay tin xấu lan rộng, tâm lý bán tháo khiến giá giảm nhanh, thường vượt xa biến động cung - cầu thực tế.
• Trong dài hạn: Nếu diện tích trồng, năng suất và công nghệ khai thác tăng, nguồn cung dồi dào khiến giá ổn định hoặc giảm. Tuy nhiên, khi sản xuất suy yếu hoặc cao su tổng hợp rẻ hơn và được dùng phổ biến hơn, giá cao su thiên nhiên sẽ chịu áp lực giảm bền vững.

6.2. Nên theo dõi chỉ số nào để dự báo giá cao su?

Bên cạnh các yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su mà AnfinX đã phân tích, nhà đầu tư có thể theo dõi những chỉ số sau đây để dự báo xu hướng thị trường cao su phái sinh: 

• Tồn kho IRSG: Là số liệu tồn kho cao su do IRSG tổng hợp từ các kho công nghiệp và nhà xuất khẩu lớn. Khi tồn kho giảm rõ rệt (nhất là dưới trung bình mùa vụ) đó là tín hiệu cung thắt chặt, giá có xu hướng tăng. Ngược lại tồn kho tăng mạnh báo hiệu dư cung, tạo áp lực giảm giá.
• Sản lượng Thái Lan/Indonesia/Việt Nam: Đây là ba nhà sản xuất và xuất khẩu chủ chốt nên biến động sản lượng ở các nước này ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn cung toàn cầu. Nếu sản lượng hội tụ giảm, nguồn cung cục bộ bị thu hẹp làm giá tăng. Nếu cả ba nước cùng phục hồi hoặc tăng diện tích, nguồn cung dồi dào thì giá giảm.
• USD Index: Phản ánh sức mạnh đồng USD trên rổ tiền tệ, hàng hóa giao dịch bằng USD nhạy cảm với biến động này. Nếu USD mạnh, người mua dùng nội tệ (không phải USD) phải trả nhiều hơn - cầu quốc tế giảm, giá cao su có xu hướng giảm. Khi USD yếu, mua bằng nội tệ rẻ hơn, cầu tăng và giá có thể tăng.
• PMI ô tô: Đo hoạt động sản xuất, đơn hàng và kỳ vọng trong ngành ôtô - đầu ra trực tiếp tiêu thụ nhiều cao su cho lốp và phụ tùng. Khi PMI ôtô tăng (sản xuất/đơn hàng mạnh) thì cầu nguyên liệu cao su tăng, báo hiệu giá tăng. PMI giảm/âm (đơn hàng giảm, sản xuất chậm), cầu yếu đi và giá có xu hướng giảm.

Các chỉ số dự báo xu hướng giá cao su

Lời kết

Tóm lại, các yếu tố ảnh hưởng đến giá cao su có thể kể đến như cung - cầu, sức mạnh đồng USD, chính sách tiền tệ, lạm phát, rủi ro thời tiết và nhiều vấn đề khác. Mỗi yếu tố có thể lật ngược xu hướng giá nếu thay đổi đột ngột. Nhà đầu tư có thể theo dõi các yếu tố này, đồng thời kết hợp với những chỉ số như tồn kho IRSG, PMI ô tô, DXY,... để ra quyết định đầu tư cao su hiệu quả hơn. Tải ứng dụng AnfinX để bắt đầu hành trình giao dịch cao su phái sinh an toàn và hợp pháp!