AnfinX

AnfinX App

Đầu tư dầu, cà phê và 32 sản phẩm khác

Mở

Tác động giá dầu đậu nành đến ngành thực phẩm và Biodiesel

Team Anfin

-

03/10/2025

Tác động giá dầu đậu nành lên ngành sản xuất thực phẩm và biodiesel nguyên nhân chủ yếu đến từ cung cầu, chính sách năng lượng, địa chính trị,... của loại hàng hóa này. Ở bài viết hôm nay, AnfinX sẽ phân tích vì sao ngành sản xuất thực phẩm và biodiesel bị ảnh hưởng bởi các biến động trên thị trường dầu đậu tương, giúp bạn có cơ sở ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn. Xem tiếp nhé!

1. Tổng quan thị trường dầu đậu tương và dầu thực vật toàn cầu

1.1. Vị thế của dầu đậu tương trên thị trường toàn cầu

Dầu đậu tương chiếm tỷ trọng lớn trong ngành dầu thực vật toàn cầu, cả về sản xuất lẫn tiêu thụ:

  • Sản lượng dầu đậu tương toàn cầu khoảng 62,29 triệu tấn năm 2024 và dự kiến sẽ đạt ~72,3 triệu tấn vào năm 2033 - tăng trung bình ~1,7%/năm (theo IMARC Group).
  • Bên cạnh đó, năm 2023 thị trường dầu đậu tương toàn cầu trị giá khoảng USD 51.23 tỉ, và được dự đoán tăng lên USD 68.42 tỉ vào năm 2032 (theo Fortune Business Insights). 

Các quốc gia sản xuất và có tác động giá dầu đậu nành chính gồm:

  • Brazil: Đại diện lớn nhất về sản lượng đậu tương, chiếm khoảng 35 - 36% sản lượng đậu tương toàn cầu. Brazil cũng là nhà xuất khẩu đậu tương và sản phẩm phụ (meal, oil) hàng đầu để đáp ứng nhu cầu quốc tế.
  • Hoa Kỳ: Là quốc gia có công nghệ canh tác, ép dầu và sản xuất đậu tương rất phát triển - chiếm khoảng 19% sản lượng toàn cầu. Ngoài ra, Mỹ cũng là thị trường tiêu thụ nội địa lớn cho dầu đậu tương, cả trong thực phẩm lẫn biodiesel. 
  • Argentina: Một trong những quốc gia có tỷ lệ ép đậu tương thành dầu và xuất khẩu cao. Argentina đặt trọng tâm chế biến trong nước để xuất khẩu dầu đậu tương và các sản phẩm phụ như khô đậu tương phục vụ nhu cầu thức ăn chăn nuôi.
Tổng quan thị trường dầu đậu tương

Tổng quan thị trường dầu đậu tương

→ Xem thêm:

1.2. So sánh giá dầu đậu tương với dầu cọ và dầu hướng dương

Trên thực tế có nhiều yếu tố tương quan khi nói đến tác động giá dầu đậu nành, dầu cọ và dầu hướng dương. Cả ba loại dầu đều phản ứng mạnh khi giá dầu thô tăng (vì nhu cầu biodiesel tăng), hoặc khi thu hoạch bị trì hoãn do hạn hán, mưa lớn. Ngoài ra, khi nhu cầu tiêu dùng thực phẩm tăng, dầu thực vật được nhập khẩu mạnh hơn, làm cho giá cả có xu hướng đồng pha trong dài hạn.

Tuy vậy, mỗi loại dầu sẽ có sự khác biệt nhất định về giá, sản lượng và ứng dụng thực tế:

Tiêu chí

so sánh

Dầu đậu tươngDầu cọDầu hướng dương
Giá xuất khẩu

- Thường cao hơn dầu cọ khi nguồn cung dầu cọ dồi dào.

- Giá bị ảnh hưởng bởi chi phí vận chuyển, thuế và nhu cầu biodiesel.

- Dầu cọ có giá thấp hơn trung bình, nhờ chi phí sản xuất thấp.- Dầu hướng dương thường có giá cao hơn dầu cọ, có khi ngang hoặc cao hơn dầu đậu tương tùy vào mùa vụ và nguồn cung.
Sản lượng- Có hiệu suất tính dầu thấp hơn rất nhiều so với dầu cọ, ước tính ~0,47 tấn dầu/ha/năm.- Có hiệu suất rất cao khoảng 3,36 tấn dầu/ha/năm, vượt xa dầu đậu nành và hướng dương.- Có hiệu suất ở mức trung bình, khoảng 0,78 tấn dầu/ha/năm. 
Ứng dụng

- Thực phẩm (chiên, xào,...)
- Phụ phẩm làm thức ăn chăn nuôi

- Nguyên liệu biodiesel

- Dầu ăn pha trộn

- Thực phẩm (dầu ăn)

- Công nghiệp (xà phòng, mỹ phẩm)

- Biodiesel, oleochemical

- Chủ yếu trong thực phẩm: chiên, nấu, dầu salad,... đôi khi dùng làm dầu thực vật pha trộn.

Bảng so sánh giá dầu đậu tương với dầu cọ và dầu hướng dương

1.3. Vai trò cơ bản của dầu đậu tương trong thị trường dầu thực vật toàn cầu

Dầu đậu tương giữ vai trò then chốt trong hệ sinh thái dầu thực vật vì nó vừa là nguồn cung thực phẩm lớn, vừa là nguyên liệu biodiesel quan trọng. Một số vai trò cụ thể của nó:

  • Một chỉ báo kinh tế: Các tác động giá dầu đậu nành gây biến động thị trường thường phản ánh sự thay đổi ở những yếu tố như chi phí sản xuất (hạt giống, phân bón, nhân công), logistics, cũng như các chính sách năng lượng sạch. Ngoài ra, mức tồn kho dầu thực vật hoặc bất ổn chính trị cũng thường được “mách sớm” thông qua giá dầu đậu tương hôm nay.
  • Ảnh hưởng giá các loại dầu khác: Khi giá dầu đậu tương tăng, người tiêu dùng và doanh nghiệp có xu hướng chuyển sang dầu thay thế (như dầu cọ, dầu hướng dương) nếu có sẵn, đẩy cầu những loại dầu đó tăng lên. Nếu nguồn cung của dầu thực vật thay thế bị hạn chế hoặc đắt đỏ, dầu đậu tương càng được ưu tiên hơn, làm cho giá của nó càng tăng hơn.
Vai trò cơ bản của dầu đậu nành

Vai trò cơ bản của dầu đậu nành

1.4. Ứng dụng kép - Thực phẩm và Năng lượng sinh học

Dầu đậu tương không chỉ là nguyên liệu thực phẩm thiết yếu mà còn ngày càng quan trọng trong lĩnh vực năng lượng sinh học. Khi những yếu tố tác động giá dầu đậu nành xảy ra, chẳng hạn nhu cầu biodiesel tăng hay chi phí sản xuất thực phẩm thay đổi, thì cả hai mảng thực phẩm và năng lượng bị ảnh hưởng. Cụ thể thì ứng dụng kép của dầu đậu tương được thể hiện qua:

  • Sản xuất thực phẩm: Dầu đậu tương có điểm mạnh là vị trung tính, điểm smoke cao, dễ gia công tinh luyện nên được sử dụng phổ biến trong dầu ăn, margarine/bơ thực vật, snacks, bánh kẹo. Ngoài ra, khi nhu cầu tiêu dùng thực phẩm chế biến sẵn tăng, tính ổn định về giá và nguồn cung của dầu đậu tương khiến nó trở thành thước đo trong nhóm dầu thực vật.
  • Nguyên liệu biodiesel: Loại dầu này là nguồn nguyên liệu chính cho sản xuất biodiesel, đặc biệt ở các nước có chính sách nhiên liệu sinh học mạnh như Hoa Kỳ, Brazil. Nó chiếm tỷ phần lớn trong biodiesel ở Mỹ và sự thay đổi về thuế, hỗ trợ chính phủ hay giá dầu hóa thạch đều làm biến động nhu cầu từ biodiesel, từ đó ảnh hưởng tới giá dầu đậu tương trong các ngành.
Ứng dụng chính của dầu đậu tương

Ứng dụng chính của dầu đậu tương

→ Xem thêm: Thông tin về thị trường đầu tư dầu đậu tương phái sinh

2. Tác động giá dầu đậu tương đến ngành sản xuất thực phẩm

2.1. Chi phí nguyên liệu đầu vào

Các yếu tố tác động giá dầu đậu nành sẽ gián tiếp ảnh hưởng đến ngành sản xuất thực phẩm theo khía cạnh chi phí nguyên liệu đầu vào, ví dụ:

  • Ngành hàng đồ ăn nhanh: Giá dầu đậu tương tăng mạnh, buộc các hãng sản xuất đồ ăn nhanh phải đầu tư chi phí dầu chiên và chế biến cao hơn đáng kể. Ví dụ, khoai tây chiên, gà rán, snack cần dầu số lượng lớn. Nếu giá dầu chiên tăng, họ phải điều chỉnh giá thành sản phẩm hoặc giảm lợi nhuận biên để duy trì giá bán cạnh tranh.
  • Lĩnh vực sản xuất bánh kẹo: Dầu đậu tương là thành phần then chốt trong margarine, bơ thực vật và chất béo thực vật để trộn bánh, phủ và chiên. Khi nguyên liệu dầu đắt lên, chi phí sản xuất cũng tăng theo, dẫn tới việc nhà sản xuất phải tính toán lại công thức pha trộn hoặc thay thế bằng dầu khác - có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
  • Thị trường đồ đóng hộp: Thực tế, dầu đậu tương thường được sử dụng để bảo quản hoặc đóng gói, giữ độ ẩm và hương vị cho rau củ, cá, trái cây,… chế biến sẵn. Nếu giá dầu tăng, chi phí bảo quản tăng lên, gây sức ép lên các doanh nghiệp phải tăng giá bán hoặc giảm bao bì/chất lượng để bù đắp chi phí nguyên liệu đầu vào.
Ảnh hưởng giá dầu thực vật đến ngành thực phẩm

Ảnh hưởng giá dầu thực vật đến ngành thực phẩm

2.2. Lạm phát thực phẩm

Khi các diễn biến thị trường tác động giá dầu đậu nành, nó ảnh hưởng lên chuỗi sản xuất, phân phối thực phẩm, từ nguyên liệu đến khâu chế biến và vận chuyển. Những chi phí gia tăng này thường được gánh bởi người tiêu dùng cuối cùng, dẫn tới tăng giá thực phẩm nói chung, và góp phần đẩy lạm phát tổng thể lên cao hơn.

Cơ chế ảnh hưởng cụ thể:

  • Chi phí tăng, giá tăng: Loại dầu này là nguyên liệu thiết yếu trong nhiều sản phẩm thực phẩm, nếu giá của nó leo thang thì các nhà sản xuất phải chi trả nhiều hơn cho dầu chiên, dầu trộn, bơ thực vật, dẫn đến việc phải tính giá bán cao hơn để bảo toàn lợi nhuận.
  • Lan tỏa qua chuỗi cung ứng: Không chỉ sản phẩm chứa dầu đậu tương bị ảnh hưởng, chi phí chế biến, bảo quản, vận chuyển với sử dụng dầu thực vật đều tăng. Ví dụ xe tải dùng dầu diesel chuyển hàng, nhà máy dùng dầu làm bôi trơn máy móc, dầu chiên/bao bì đều phản ứng theo. Những chi phí này sẽ nhập vào giá cuối cùng.
  • Hiệu ứng thay thế: Khi dầu đậu tương trở nên đắt, người tiêu dùng hoặc nhà sản xuất có thể chuyển sang dùng dầu cọ hoặc dầu hướng dương nếu rẻ hơn — điều này làm tăng cầu cho các loại dầu thay thế, có thể đẩy giá các loại dầu đó lên, tiếp tục gây áp lực lên giá thực phẩm nói chung.
  • Tương tác với chính sách và tỷ giá: Giá dầu đậu tương quốc tế cao và tỉ giá nội địa bất lợi khiến việc nhập khẩu dầu hay nguyên liệu liên quan đắt đỏ hơn. Thêm vào đó, các chính sách thuế, trợ cấp hoặc quy định về biodiesel sẽ làm tăng cầu dầu đậu tương, giảm cung cho thực phẩm, từ đó đẩy giá lên, ảnh hưởng tới CPI thực phẩm.
Tác động giá dầu đậu nành gây lạm phát thực phẩm

Tác động giá dầu đậu nành gây lạm phát thực phẩm

2.3. Thay đổi chuỗi cung ứng

Những tác động giá dầu đậu nành tạo ra biến động mạnh hoặc nguồn cung bị gián đoạn vì thời tiết, chiến tranh, thuế xuất khẩu hay chi phí vận tải khiến các doanh nghiệp phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng của mình:

  • Tìm nguyên liệu thay thế: Nhiều công ty thực phẩm phải mở rộng danh mục nhà cung cấp và tìm đến các loại dầu thực vật khác như dầu cọ hoặc dầu hướng dương khi giá dầu đậu tương trở nên đắt. Việc này nhằm giảm rủi ro về chi phí đầu vào, bảo vệ chuỗi sản xuất khỏi các đợt tăng giá đột biến hoặc lệnh cấm xuất khẩu từ các quốc gia sản xuất lớn.
  • Điều chỉnh công thức: Song song với tìm nguyên liệu thay thế, các nhà sản xuất thực phẩm buộc phải thay đổi công thức dầu mỡ trong sản phẩm. Ví dụ giảm tỷ lệ dầu đậu tương, tăng dùng chất béo khác hoặc pha trộn nhiều loại dầu. Việc điều chỉnh này cần cân bằng giữa tính kinh tế, khẩu vị người tiêu dùng và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm để đảm bảo chất lượng.

3. Tác động giá dầu đậu tương đến sản xuất biodiesel

3.1. Dầu đậu tương - Nguyên liệu chính cho Biodiesel

Tại Mỹ, dầu đậu tương rất được ưa chuộng và nó là nguyên liệu chính cho biodiesel vì:

  • Lượng cung nội địa lớn: Mỹ là một trong những quốc gia sản xuất đậu tương hàng đầu thế giới, với hệ thống crush (ép hạt đậu tương tách dầu và bã) phát triển mạnh. Nhờ vậy, dầu đậu tương là nguồn nguyên liệu “virgin oil” dễ tiếp cận, chi phí vận chuyển và logistics thấp hơn so với nhập khẩu. 
  • Chính sách hỗ trợ mạnh mẽ: Các chương trình như Renewable Fuel Standard (RFS), tín dụng thuế cho biodiesel giúp khuyến khích sử dụng dầu đậu tương làm nguyên liệu. Điều này tạo ra nhu cầu ổn định, giảm rủi ro đầu vào cho các nhà sản xuất biodiesel khi giá dầu thực vật biến động. 
  • Lợi thế về môi trường: Biodiesel từ dầu đậu tương giúp giảm phát thải khí nhà kính so với diesel truyền thống, đáp ứng các tiêu chuẩn luật môi sinh, quy định về nhiên liệu sinh học. Nó được EPA và các cơ quan quản lý Mỹ công nhận trong nhiều chương trình nhiên liệu tái sinh, củng cố vị thế dầu đậu tương. 
  • Lợi thế “kép”: Khi ép đậu tương lấy dầu, phần bã (soybean meal) là sản phẩm phụ giá trị cao dùng làm thức ăn chăn nuôi. Do vậy, sử dụng dầu đậu tương cho biodiesel không “lãng phí” nguyên liệu, mà còn làm tăng hiệu quả kinh tế tổng thể của hạt đậu tương.
Nguyên liệu sản xuất biodiesel từ dầu đậu nành

Nguyên liệu sản xuất biodiesel từ dầu đậu nành

3.2. Giá dầu đậu tương và lợi nhuận sản xuất biodiesel

Các yếu tố tác động giá dầu đậu tương cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận trong ngành biodiesel vì nó chiếm phần lớn chi phí sản xuất. Biên lợi nhuận của các nhà máy phụ thuộc mạnh mẽ vào chênh lệch giữa giá đầu vào và giá bán biodiesel, cộng thêm các hỗ trợ như tín dụng thuế và chính sách bắt buộc pha trộn nhiên liệu.

Các yếu tố ảnh hưởng tới biên lợi nhuận ngành biodiesel:

  • Chi phí khác: Ngoài dầu đậu tương, hoạt động sản xuất biodiesel còn có các chi phí khác như methanol, chi phí vận hành, chi phí vận chuyển và phụ phẩm có thể thu hồi được. Theo CARD Iowa State, sản xuất biodiesel thường cần khoảng 7.6 - 7.7 pound dầu đậu tương để làm một gallon biodiesel, vì vậy khi giá dầu đậu tương tăng sẽ làm giảm mạnh biên lợi nhuận. 
  • Hỗ trợ chính sách: Như tín dụng thuế, quy định pha trộn nhiên liệu sạch, tín chỉ môi trường (RINs ở Mỹ) có vai trò đệm lợi nhuận khi giá đầu vào dầu đậu tương đi lên. Khi các hỗ trợ này ổn định hoặc cao, nhà sản xuất có thể duy trì biên lợi nhuận ngay cả khi chi phí dầu đậu tương biến động mạnh và ngược lại.
  • Biến động biodiesel và giá dầu đậu tương: Giá dầu đậu tương tăng trước thì giá biodiesel thường phải tăng theo để bù đắp chi phí, nếu không, nhà sản xuất biodiesel bị “ép biên”. Trong những giai đoạn tăng giá dầu đậu tương nhanh, có những thời điểm biên lợi nhuận của biodiesel giảm mạnh vì giá dầu “bay xa” hơn giá bán biodiesel. 
  • Nguyên liệu thay thế: Khi có nguồn nhập khẩu dầu thực vật thay thế hoặc dùng dầu chất thải, chi phí nguyên liệu tổng thể có thể giảm, giúp biên lợi nhuận cải thiện nếu quản lý được chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, nếu chính sách thuế hoặc chất lượng dầu thay thế không thuận lợi, việc chuyển đổi sẽ khó khăn hơn.
Giá dầu đậu nành và sản xuất biodiesel liên quan đến nhau

Giá dầu đậu nành và sản xuất biodiesel liên quan đến nhau

3.3. Xung đột "Food vs. Fuel"

Các tác động giá dầu đậu nành và nhu cầu tiêu thụ trên thị trường có thể gây ra sự xung đột "Food vs. Fuel":

  • Cạnh tranh nguồn cung: Khi giá dầu đậu tương tăng, một phần lớn sản lượng dầu thực vật được chuyển sang sản xuất biodiesel, làm giảm nguồn cung dành cho ngành thực phẩm. USDA dự báo niên vụ 2025 - 26, hơn một nửa sản lượng dầu đậu tương Mỹ sẽ được tiêu thụ trong ngành biodiesel, khiến các doanh nghiệp thực phẩm đối mặt với chi phí nguyên liệu cao hơn. 
  • Vấn đề nan giải toàn cầu: Ở các nước thu nhập thấp, sự chuyển hướng cây trồng từ thực phẩm sang nhiên liệu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực. Khi đất nông nghiệp, lao động và đầu tư bị điều chỉnh để sản xuất nguyên liệu biodiesel, khả năng tiếp cận thực phẩm cho người dân nghèo giảm, làm gia tăng giá thực phẩm, đẩy lạm phát lương thực lên cao.

4. So sánh giá dầu đậu nành với dầu cọ và dầu hướng dương

4.1. Cuộc đua của "Bộ ba" (dầu cọ, dầu hướng dương, dầu đậu tương)

Dầu đậu tương, dầu cọ và dầu hướng dương luôn trong trạng thái tương đối cạnh tranh, về cả giá, nguồn cung và nhu cầu thị trường. Khi giá của 1 trong 3 tăng cao hơn, người dùng hoặc nhà sản xuất thường xem xét chuyển sang những loại rẻ và có nguồn cung dồi dào hơn.

Ngoài ra, trong thị trường phái sinh, nhà đầu tư cũng so sánh lợi suất giữa hợp đồng tương lai dầu cọ, hướng dương và đậu tương để đánh giá xu hướng giá, tâm lý thị trường phái sinh và cơ hội giao dịch chênh lệch giá giữa các loại dầu.

AnfinX sẽ phân tích ưu điểm của từng loại dầu trên thị trường hàng hóa phái sinh:

  • Dầu đậu tương: Có tính thanh khoản khá cao trên các sàn giao dịch hàng hóa như CBOT, vì nó liên quan đến cả lĩnh vực thực phẩm và biodiesel, nên khi có biến động về chính sách nhiên liệu sạch hoặc giá dầu thô, hợp đồng tương lai dầu đậu tương thường phản ứng mạnh, tạo cơ hội trading ngắn hạn. 
  • Dầu cọ: Ưu điểm lớn của loại dầu này là chi phí sản xuất thấp, đặc biệt ở các nước nhiệt đới như Malaysia, Indonesia. Trên thị trường phái sinh, dầu cọ thường có spread thấp và khi giá đậu tương hoặc hướng dương tăng, nó được xem là “dầu thay thế giá rẻ” nên cầu phái sinh có thể tăng đột biến.
  • Dầu hướng dương: Nhu cầu thực phẩm cao, đặc biệt ở các quốc gia châu Âu và châu Á nơi dầu hướng dương được ưa chuộng vì tính chất dinh dưỡng. Trong phái sinh, dầu hướng dương thường giao dịch với premium khi nguồn cung từ Ukraine hoặc Nga bị gián đoạn, làm giá tăng mạnh so với dầu cọ hoặc đậu tương.
Tổng quan về thị trường dầu thực vật toàn cầu

Tổng quan về thị trường dầu thực vật toàn cầu

4.2. Tác động qua lại

Các tác động giá dầu đậu nành, dầu cọ và dầu hướng dương thường không đứng riêng lẻ, nghĩa là sự biến động của một loại có thể kéo theo ảnh hưởng lên hai loại còn lại. Cụ thể:

  • Giá dầu đậu tương tăng: Thị trường sẽ tìm đến dầu cọ hoặc dầu hướng dương nếu giá 2 loại này “mềm” hơn. Ví dụ, khi dầu đậu tương lập đỉnh, cầu dầu cọ tăng lên vì nó được xem như một lựa chọn thay thế, từ đó đẩy giá dầu cọ bay theo. Trạng thái này đã được ghi nhận trong các báo cáo thị trường khi giá đậu tương và dầu cọ có mối tương quan cao (theo Farm Progress).
  • Giá dầu đậu tương giảm: Một phần cầu dầu cọ hoặc dầu hướng dương có thể chuyển sang dầu đậu tương vì chi phí của nó đang thấp. Việc này làm giảm áp lực tăng giá lên dầu cọ và dầu hướng dương, đôi khi kéo giá của chúng đi xuống hoặc ít nhất làm chậm đà tăng.

Ví dụ: Trong năm 2025, nhập khẩu dầu đậu tương của Ấn Độ dự kiến tăng 60% so với năm trước, lên khoảng 5,5 triệu tấn, vì dầu đậu tương rẻ hơn dầu cọ (theo Reuters). 

5. Góc nhìn đầu tư: Biến động giá dầu đậu tương và cơ hội cho trader

5.1. Động lực chính ảnh hưởng đến giá dầu đậu tương thế giới

Giá dầu đậu tương toàn cầu chịu ảnh hưởng mạnh từ cả các yếu tố như kinh tế thế giới, chính sách, địa chính trị, chi phí đầu vào:

  • Tình hình kinh tế thế giới: Tăng trưởng kinh tế ở Trung Quốc, Ấn Độ hoặc EU kéo nhu cầu tiêu thụ dầu thực vật tăng, từ đó gây ra tác động giá dầu đậu nành làm nó tăng lên. Ngược lại, suy thoái kinh tế, lạm phát cao hoặc giảm cầu dầu diesel cũng có thể làm giá dầu đậu tương giảm do nhu cầu biodiesel giảm.
  • Các chính sách đặc biệt: Các chính sách bắt buộc pha trộn biodiesel như RFS ở Mỹ, hỗ trợ từ thuế, hoặc quy định môi trường đều khiến dầu đậu tương trở thành nguồn nguyên liệu quan trọng. Khi chính phủ tăng cường yêu cầu pha trộn hoặc trợ cấp, cầu dầu đậu tương sẽ tăng mạnh, ảnh hưởng lớn tới giá.
  • Sự kiện địa chính trị: Chiến tranh, hạn chế xuất khẩu, cấm vận, rào cản thuế qua biên giới đều có thể làm gián đoạn nguồn cung đậu tương. Ví dụ, căng thẳng thương mại giữa Mỹ - Trung Quốc hoặc xung đột vùng đất đều làm gián đoạn chuỗi cung ứng, tất cả gây biến động lên giá dầu đậu tương.
Các yếu tố tác động giá dầu đậu nành

Các yếu tố tác động giá dầu đậu nành

5.2. Tín hiệu thị trường phái sinh dầu thực vật

Thị trường phái sinh dầu thực vật, đặc biệt là hợp đồng tương lai (futures contracts), đóng vai trò quan trọng trong việc phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư đối với giá dầu đậu tương. Các hợp đồng này được giao dịch trên CBOT, cho phép nhà đầu tư và doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro giá cả, đồng thời cung cấp thông tin hỗ trợ dự đoán xu hướng giá trong tương lai.

Giá của hợp đồng tương lai sẽ phản ánh một phần kỳ vọng của thị trường/nhà đầu tư:

  • Giá hợp đồng dầu đậu tương tăng: Thị trường kỳ vọng vào sự gia tăng nhu cầu dầu thực vật, có thể do tăng trưởng kinh tế, biodiesel mở rộng hoặc nguồn cung hạn chế. Ví dụ, trong quý II năm 2025, giá dầu đậu tương tại Bắc Mỹ đã tăng khoảng 3,87% so với quý trước, chủ yếu do nhu cầu xuất khẩu mạnh mẽ và nguồn cung thắt chặt (theo Chem Analyst).
  • Giá hợp đồng dầu đậu tương giảm: Ngược lại, khi giá hợp đồng tương lai dầu đậu tương giảm, thị trường có thể dự đoán nguồn cung tăng (đến dư thừa) hoặc nhu cầu giảm. Một ví dụ khi chính phủ Ấn Độ giảm thuế nhập khẩu dầu thực vật, giá dầu đậu tương giảm do cạnh tranh từ các loại dầu khác như dầu cọ và dầu hướng dương.

5.3. Giao dịch hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai dầu đậu tương là công cụ tài chính cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán một lượng dầu đậu tương với giá đã thỏa thuận vào một thời điểm xác định trong tương lai. Các hợp đồng này được giao dịch trên Sàn Giao dịch Hàng hóa Chicago (CBOT), một phần của CME Group.

Việc giao dịch dầu đậu tương bằng hợp đồng tương lai sẽ mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, điển hình như:

  • Phòng ngừa rủi ro giá: Nhà sản xuất và đơn vị chế biến có thể sử dụng hợp đồng tương lai để bảo vệ mình khỏi biến động giá dầu đậu tương. Ví dụ, nếu một nhà máy chế biến dự kiến sắp tới sẽ mua dầu đậu tương, họ có thể mua hợp đồng tương lai để cố định giá, tránh biến động bất ngờ. 
  • Đòn bẩy tài chính: Giao dịch hợp đồng tương lai cho phép nhà đầu tư kiểm soát một lượng lớn dầu đậu tương với số vốn ban đầu nhỏ hơn so với việc mua trực tiếp. Điều này tạo cơ hội khuếch đại lợi nhuận, nhưng cũng đi kèm với rủi ro lớn hơn.
  • Thanh khoản cao: Thị trường hợp đồng tương lai dầu đậu tương trên CBOT có khối lượng giao dịch lớn, giúp nhà đầu tư dễ dàng vào và ra khỏi vị thế, đặc biệt hữu ích trong trường hợp thị trường biến động mạnh đi ngược dự đoán ban đầu.
Lợi ích khi giao dịch dầu đậu nành qua hợp đồng tương lai

Lợi ích khi giao dịch dầu đậu nành qua hợp đồng tương lai

5.4. Chiến lược theo dõi và phân tích giá cho Trader

Để giao dịch hợp đồng tương lai dầu đậu tương hiệu quả, nhà đầu tư cần kết hợp giữa phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản, đồng thời theo dõi sát sao các nguồn tin tức thị trường. 

Cách phân tích kỹ thuật với các chỉ báo kỹ thuật cơ bản để đánh giá các tác động giá dầu đậu nành hôm nay:

  • Chỉ báo RSI:
    • Giá trị RSI trên 70 thường cho tín hiệu thị trường quá mua, giá có thể đảo chiều giảm.
    • Giá trị RSI dưới 30 thường cho tín hiệu thị trường quá bán, giá có thể đảo chiều tăng.
  • Đường trung bình động (MA)
    • Giá nằm trên đường MA, cho thấy xu hướng tăng.
    • Giá nằm dưới đường MA, cho thấy xu hướng giảm.
    • Giá dao động quanh MA, cho thấy xu hướng không rõ ràng.

Các yếu tố phân tích cơ bản thị trường dầu đậu tương phái sinh: 

  • Nguồn cung thị trường: Khi nguồn cung dầu đậu tương giảm, chẳng hạn do sản lượng thấp hoặc hạn chế xuất khẩu, thị trường có thể thiếu hụt hàng hóa, dẫn đến tăng giá. Ví dụ, việc Argentina tạm ngừng thuế xuất khẩu nông sản đã thúc đẩy xuất khẩu đậu tương, nhưng cũng gây thiếu hụt nguồn cung trong nước, làm tăng giá dầu đậu tương. 
  • Nhu cầu thị trường: Nhu cầu cao từ các ngành thực phẩm và năng lượng sinh học, đặc biệt là từ các quốc gia nhập khẩu lớn như Trung Quốc và Ấn Độ, có thể đẩy giá dầu đậu tương lên. Ví dụ, việc Trung Quốc mua 10 tàu đậu tương từ Argentina sau khi nước này giảm thuế xuất khẩu cho thấy nhu cầu mạnh mẽ, ảnh hưởng đến giá dầu đậu tương toàn cầu. 
  • Chính sách thương mại: Chính sách thuế và trợ cấp có thể làm thay đổi dòng chảy thương mại và ảnh hưởng đến giá cả. Việc Argentina giảm thuế xuất khẩu nông sản đã làm tăng xuất khẩu đậu tương, nhưng cũng gây thiếu hụt nguồn cung trong nước, làm tăng giá dầu đậu tương.
Phân tích cơ bản thị trường dầu đậu nành

Phân tích cơ bản thị trường dầu đậu nành

Bên cạnh đó, để nắm được các yếu tố tác động giá dầu đậu nành thế giới làm thị trường biến động, nhà đầu tư có thể tham khảo các nguồn tin tức sau:

  • Reuters và Bloomberg: Cung cấp thông tin cập nhật về thị trường dầu đậu tương, bao gồm giá cả, khối lượng giao dịch và các sự kiện ảnh hưởng đến cung - cầu.
  • CME Group và CBOT: Cập nhật dữ liệu về hợp đồng tương lai, bao gồm giá mở cửa, giá đóng cửa, khối lượng giao dịch, mở lệnh và nhiều thông tin kỹ thuật khác.
  • USDA và FAO: Báo cáo mùa vụ, dự báo sản lượng và tiêu thụ nông sản toàn cầu.
  • Web chuyên ngành: Ví dụ như Barchart và Investing chia sẻ thông tin thị trường chi tiết.

5.5. Chiến lược phòng vệ rủi ro

Để tránh các tác động giá đậu nành tiêu cực và đầu tư phái sinh an toàn, hiệu quả hơn thì nhà đầu tư nên biết quản lý rủi ro bằng những cách sau:

  • Sử dụng lệnh dừng lỗ (Stop-loss): Đặt lệnh dừng lỗ (Stop-loss) giúp hạn chế thua lỗ khi thị trường di chuyển ngược hướng kỳ vọng của bạn. Điều này đặc biệt quan trọng trong giao dịch phái sinh, nơi biến động giá có thể nhanh chóng ảnh hưởng đến tài khoản. 
  • Áp dụng quy tắc quản lý vốn: Quy tắc đầu tư bền vững đề xuất rằng nhà đầu tư chỉ nên đặt rủi ro tối đa 1 - 2% tổng vốn cho mỗi giao dịch. Nhờ đó, bạn sẽ bảo vệ tài khoản khỏi những biến động không lường trước và tồn tại trên thị trường lâu hơn.
  • Phân bổ tài sản hợp lý: Đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro tập trung. Nhà đầu tư nên phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau (hàng hóa, chứng khoán, trái phiếu,...) để tránh tác động tiêu cực từ biến động của một tài sản duy nhất. 
  • Kết hợp các phương pháp: Phân tích kỹ thuật giúp nhận diện xu hướng và điểm vào/ra thị trường, trong khi phân tích cơ bản cung cấp cái nhìn về các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến giá cả. Việc kết hợp cả hai phương pháp này hỗ trợ bạn đưa ra quyết định tốt hơn. 
  • Đặt mục tiêu và kỷ luật giao dịch: Xác định rõ ràng mục tiêu lợi nhuận (đặt TP) và mức chấp nhận rủi ro (đặt SL) trước mỗi giao dịch. Sau đó, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc đó để tránh ra quyết định cảm tính và giữ vững chiến lược đầu tư.
Cách quản lý rủi ro khi giao dịch dầu đậu tương phái sinh

Cách quản lý rủi ro khi giao dịch dầu đậu tương phái sinh

Lời kết

Tóm lại, AnfinX đã phân tích các tác động giá dầu đậu nành lên ngành sản xuất thực phẩm và biodiesel chủ yếu bị chi phối bởi tỷ lệ cung cầu, các chính sách kinh tế, chi phí nguyên liệu đầu vào,... Bên cạnh đó, AnfinX còn so sánh giá dầu đậu tương với các loại dầu thực vật khác và đưa ra góc nhìn đầu tư để bạn có thêm cơ sở đánh giá và ra quyết định giao dịch tối ưu. Tải ứng dụng AnfinX để bắt đầu hành trình giao dịch phái sinh và kiếm lợi nhuận ngay hôm nay!

Đừng bỏ lỡ – Tham gia cộng đồng để cập nhật kiến thức mỗi ngày!

Chia sẻ

Share on FacebookShare on TwitterShare on Linkedin

Bài viết liên quan

Tải ngay ứng dụng

AnfinX

Để bắt đầu trải nghiệm giao dịch đầu tư hàng hóa một cách mượt mà

IOS AnfinXAndroid AnfinX
AnfinX
CTA Register
Nhận khoá học
đầu tư miễn phí