Bạc có phải là kim loại quý hay không? Cơ hội đầu tư bạc

Thời gian gần đây, vàng tăng phi mã và theo đó bạc cũng có sự “rụt rịt” biến động nhất định. Cả vàng và bạc đều được sử dụng làm vật trung gian trong giao dịch từ xưa đến nay, tuy nhiên chúng sẽ có những đặc điểm riêng biệt. Vậy bạc có phải là kim loại hay không? Có cơ hội nào để đầu tư bạc kiếm lợi nhuận không? Hãy xem tiếp bài viết này, AnfinX sẽ có câu trả lời chi tiết cho bạn! 

1. Bạc có phải kim loại quý hay không?

Có, bạc là một kim loại, có tính dẫn điện, dẫn nhiệt. Đồng thời, bạc được xếp vào nhóm kim loại quý trong nhiều ứng dụng và thị trường, vì tính hiếm và giá trị sử dụng lâu dài.

1.1. Hiểu rõ hơn về bạc

Bạc là một nguyên tố hóa học, xuất hiện trong tự nhiên dưới dạng quặng hoặc kim loại nguyên chất. Tên gọi tiếng Anh là argentum (ký hiệu Ag) phản ánh lịch sử lâu đời của bạc trong trao đổi, trang sức và ngành công nghiệp, theo đó bạc đã được con người khai thác từ hàng nghìn năm trước.

Đặc điểm vật lý của bạc:

• Một nguyên tố trong bảng tuần hoàn (ký hiệu Ag, số nguyên tử 47).
• Có màu trắng ánh kim, phản xạ ánh sáng tốt, độ bóng cao.
• Có khả năng dẫn điện tốt nhất trong tất cả các kim loại. 
• Rất dễ uốn, dễ dát mỏng, thuận lợi cho chế tác trang sức.
• Cấu trúc tinh thể dạng lập phương tâm mặt (FCC).
• Điểm nóng chảy khoảng 961.8 độ C, sôi ở 2162 độ C.

Đặc điểm hóa học của bạc:

• Ở điều kiện tự nhiên, bạc bị oxy hóa chậm hơn sắt.
• Không tác dụng với nước hay HCl thông thường.
• Dễ pha trộn với các kim loại khác (đồng, niken, kẽm…).
• Có khả năng tạo muối halogen, ví dụ AgCl (muối bạc trắng).

Tìm hiểu bạc là kim loại gì

1.2. So sánh bạc với một số kim loại khác trong phái sinh hàng hoá

Trên thị trường hàng hóa phái sinh còn một số kim loại khác như vàng, bạch kim và đồng. Mặc dù tất cả chúng đều là kim loại nhưng vẫn có sự khác biệt nhất định:

Bảng so sánh bạc và một số kim loại khác

Bạc đứng vừa có vai trò công nghiệp, vừa được xem là tài sản đầu tư, khác biệt chủ yếu nằm ở tỷ lệ ứng dụng giữa mục đích công nghiệp và đầu tư. Vì vậy, khi cân nhắc đầu tư bạc, nhà đầu tư cần theo dõi đồng thời cả chỉ báo vĩ mô (rủi ro, lãi suất) và đà tăng trưởng nhu cầu công nghiệp (như điện tử, năng lượng mặt trời).

2. Ứng dụng của bạc trong công nghiệp và đầu tư

2.1. Ứng dụng công nghiệp (điện tử, nhiếp ảnh, y tế)

Nhờ những đặc điểm chuyên biệt mà bạc có thể được ứng dụng trong đa dạng lĩnh vực, ví dụ như: 

• Điện tử: Vì bạc có độ dẫn điện tốt nhất trong các kim loại và khả năng chống ăn mòn tương đối, bạc được dùng cho điểm tiếp xúc, mối hàn tinh, lớp mạ tiếp xúc và in mạch dẫn trên linh kiện. Điều này giúp giảm tổn hao điện và tăng tuổi thọ tiếp xúc trong thiết bị cao cấp.
• Tấm pin mặt trời: Bạc xuất hiện dưới dạng mực bạc dùng để in các đường dẫn trên tế bào quang điện. Vì bạc dẫn điện hiệu quả và bám dính tốt, nó tối ưu hoá hiệu suất thu thập dòng điện từ mặt trời. Do đó sự tăng trưởng của ngành năng lượng mặt trời trở thành nhân tố thúc đẩy nhu cầu công nghiệp về bạc.
• Y tế và kháng khuẩn: Ion bạc (Ag⁺) có tác dụng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn, nên bạc được ứng dụng trong băng gạc kháng khuẩn, lớp phủ thiết bị y tế, vật liệu cấy ghép có phủ bạc và các sản phẩm chăm sóc vết thương. Tính kháng khuẩn tự nhiên và khả năng ổn định ở bề mặt khiến bạc là lựa chọn hiệu quả cho mục đích này.
• Nhiếp ảnh: Nhiếp ảnh phim dùng hợp chất halide của bạc (silver halides) trong lớp nhũ cảm để ghi ảnđ, khi gặp ánh sáng, các tinh thể này tạo ảnh âm bản. Tuy nhiên, với sự bùng nổ kỹ thuật số, vai trò của bạc trong nhiếp ảnh tiêu dùng đã giảm mạnh, dù vẫn còn giá trị trong nhiếp ảnh nghệ thuật và một số quy trình chuyên môn.

Ứng dụng bạc trong công nghiệp

2.2. Vai trò bạc trong đầu tư (kênh lưu trữ giá trị, kênh sinh lời)

Không chỉ là kim loại công nghiệp, bạc còn là kênh đầu tư tài chính được nhiều người lựa chọn nhờ tính thanh khoản, giá trị lưu trữ và khả năng sinh lời khi biến động giá kim loại quý tăng. Cụ thể thì bạc có 2 vai trò chính trên thị trường đầu tư gồm:

• Kênh lưu trữ giá trị: Bạc là kim loại quý hiếm, bền vững theo thời gian và có giá trị nội tại. Trong bối cảnh lạm phát hoặc mất giá tiền tệ, bạc được xem là tài sản trú ẩn tương tự vàng, giúp nhà đầu tư giữ sức mua và phòng ngừa rủi ro vĩ mô.
• Kênh đầu tư sinh lời: Giá bạc biến động mạnh hơn vàng do ảnh hưởng từ cả thị trường đầu tư và nhu cầu công nghiệp, vì vậy nhà đầu tư có thể kiếm lợi từ giao dịch ngắn hạn, hợp đồng tương lai hoặc chứng chỉ ETF theo biến động giá. Đặc biệt, khi các ngành công nghiệp tăng trưởng (như năng lượng mặt trời), giá bạc thường có xu hướng tăng cùng nhu cầu thực tế.

3. Yếu tố ảnh hưởng đến giá hợp đồng tương lai bạc

3.1. Tình hình cung cầu

Cung bạc bao gồm khai thác mỏ và nguồn tái chế, trong khi đó cầu bạc thường đến từ ngành công nghiệp, đồ trang sức và thị trường đầu tư. Chính vì thế, nếu cung - cầu thay đổi thì giá bạc cũng biến động theo, ví dụ:

• Trường hợp cung giảm: Sản lượng khai thác giảm (do gián đoạn mỏ, chi phí khai thác tăng hoặc đầu tư khai thác yếu), lượng bạc mới đưa ra thị trường suy giảm. Kết quả là dự trữ vật chất bị rút cạn, người mua phải tranh mua nguồn còn lại để phục vụ nhu cầu. Điều này đẩy giá giao ngay tăng và kéo theo giá hợp đồng tương lai tăng do tâm lý sợ thiếu hụt và ngược lại - cung dư thừa sẽ tạo áp lực giảm giá. 
• Trường hợp cầu tăng: Nhu cầu từ các ngành như điện tử, sản xuất tấm pin mặt trời, y tế làm tăng lên trong khi nguồn cung không thể đáp ứng kịp thời - lúc này mọi người sẵn sàng bỏ ra số tiền cao hơn để có được bạc, từ đó đẩy giá bạc tăng lên. Trái lại, nếu nhu cầu từ các ngành công nghiệp giảm mạnh thì giá bạc sẽ lao dốc.

Cung cầu ảnh hưởng đến giá bạc

3.2. Kinh tế vĩ mô

Các yếu tố vĩ mô như lạm phát, lãi suất thực và sức mạnh của đồng USD đều có thể tác động đến giá bạc hôm nay. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp thông qua chi phí cơ hội, tâm lý nhà đầu tư và sức mua của người nắm giữ ngoại tệ:

• Lạm phát cao: Khi lạm phát tăng mạnh, giá trị tiền tệ suy giảm nên nhà đầu tư tìm kiếm tài sản giữ giá, trong đó có kim loại quý. Vì bạc vừa là kim loại quý vừa có ứng dụng công nghiệp, nhu cầu mua để bảo toàn sức mua (mua thỏi, tiền xu, ETF) thường tăng lên. Bên cạnh đó, kỳ vọng lạm phát dai dẳng còn kích thích vị thế đầu cơ, đẩy giá hợp đồng tương lai futures tăng theo và ngược lại.
• Lãi suất thực tăng: Lãi suất thực tăng nghĩa là nhà đầu tư nhận được lợi suất thực cao từ trái phiếu và tài sản sinh lãi. Do đó chi phí cơ hội khi nắm giữ bạc sẽ tăng lên - vì nó vốn sinh lãi chậm. Hệ quả là một phần vốn có thể rút khỏi kim loại quý chuyển sang công cụ tạo thu nhập cố định, làm giảm giá bạc và ngược lại.
• Đồng USD mạnh lên: Vì bạc được định giá bằng USD trên thị trường quốc tế, khi đồng USD mạnh thì bạc trở nên đắt đỏ hơn đối với nhà mua dùng các đồng tiền khác, khiến cầu ngoại quốc giảm. Ngoài ra, USD mạnh thường phản ánh chính sách thắt chặt hoặc tâm lý ưa rủi ro thấp, yếu tố này có thể làm giảm nhu cầu đầu tư vào kim loại quý, dẫn đến giá bạch rớt xuống và ngược lại.

Kinh tế vĩ mô làm biến động giá bạc

3.3. Chi phí khai thác

Chi phí khai thác bạc gồm: Chi phí năng lượng, chi phí lao động và chi phí xử lý quặn,... chúng tác động trực tiếp đến lượng bạc đưa ra thị trường. Khi chi phí biến động, biên lợi nhuận của nhà khai thác thay đổi, từ đó ảnh hưởng tới quyết định sản xuất, đầu tư mỏ và nguồn cung tổng thể - yếu tố then chốt định hướng giá bạc trên thị trường giao ngay và hợp đồng tương lai.

• Tăng chi phí khai thác: Biên lợi nhuận hẹp lại, nhiều mỏ sẽ thu hẹp sản xuất, làm giảm lượng bạc “mới” trên thị trường và làm thắt chặt tồn kho. Kết quả là cung thu hẹp trong khi nhu cầu giữ nguyên hoặc tăng sẽ đẩy giá giao ngay và hợp đồng kỳ hạn lên, đặc biệt nếu sự giảm cung kéo dài hoặc diễn ra đột ngột.
• Giảm chi phí khai thác: Ngược lại, giá năng lượng hạ, công nghệ xử lý hiệu quả hơn hoặc chi phí lao động giảm, các mỏ tái hoạt động và nhà khai thác dễ dàng mở rộng sản lượng. Ngoài ra, chi phí thấp khuyến khích đầu tư mới và tái chế nhiều phế liệu hơn, tăng lượng cung và có thể sẽ tạo áp lực giảm lên giá bạc trong ngắn và trung hạn.

3.4. Chính sách và thuế

Bên cạnh các yếu tố trên thì quy định pháp lý, thuế xuất-nhập khẩu và hạn chế giao dịch tác động trực tiếp tới thanh khoản, nguồn cung và cầu đầu tư, từ đó ảnh hưởng giá bạc cả ngắn hạn lẫn dài hạn:

• Quy định khai thác và môi trường: Khi chính phủ thắt chặt tiêu chuẩn môi trường, tăng yêu cầu cấp phép hoặc đóng cửa mỏ không đáp ứng tiêu chuẩn, chi phí tuân thủ và thời gian dừng khai thác tăng lên. Hệ quả là nguồn cung giảm và giá bạc có xu hướng tăng và ngược lại.
• Các loại thuế: Áp thuế xuất khẩu ở nước sản xuất lớn làm giảm lượng bạc “chảy ra” thị trường quốc tế, gây thu hẹp nguồn cung toàn cầu và có thể đẩy giá lên. Trong khi đó, tăng thuế nhập khẩu ở nước tiêu thụ làm bạc đắt hơn với người mua nội địa, hạ cầu và tạo áp lực giảm giá. 
• Hạn chế giao dịch: Các biện pháp hạn chế giao dịch, ví dụ giới hạn mua bán kim loại quý, kiểm soát vốn hoặc cấm xuất khẩu tài sản thường làm thu hẹp thanh khoản. Thanh khoản thấp có thể tạo ra biến động giá mạnh: trong tình huống thiếu cung do hạn chế xuất khẩu, giá tăng; nhưng nếu nhà đầu tư bị ngăn chặn mua bán tự do thì cầu đầu tư giảm và giá có thể phải chịu áp lực giảm.
• Chính sách ngành liên quan: Các chính sách khuyến khích năng lượng mặt trời hoặc hỗ trợ ngành y tế làm tăng cầu công nghiệp dài hạn, hỗ trợ giá bạc tăng. Ngược lại, cắt giảm trợ cấp hoặc thay đổi tiêu chuẩn công nghệ giảm nhu cầu silver-intensive, gây áp lực giảm lên giá.
• Khuyến khích tái chế: Hỗ trợ pháp lý hoặc ưu đãi thuế cho hoạt động tái chế kim loại làm tăng nguồn cung phụ từ phế liệu, làm giảm áp lực lên nguồn cung khai thác mới và có thể làm hạ giá. Nếu chính sách không khuyến khích tái chế hoặc chi phí tái chế tăng, nguồn cung phụ giảm và điều đó có thể góp phần đẩy giá lên.

Tác động của các chính sách và thuế đến giá bạc

4. Cơ hội đầu tư vào bạc

4.1. Hình thức đầu tư bạc (vật chất, ETF, hợp đồng tương lai, cổ phiếu khai thác)

Hiên nay, nhà đầu tư có thể tham gia đầu tư bạc thông qua 3 hình thức chính là:

Bảng tổng hợp các hình thức đầu tư bạc phổ biến hiện nay

Tóm lại, bạc mang tính hai mặt trong đầu tư - vừa là tài sản trú ẩn an toàn trong giai đoạn bất ổn, vừa là công cụ đầu cơ sinh lời cao trong thời kỳ tăng trưởng công nghiệp. Nhà đầu tư nên xác định mục tiêu (bảo toàn vốn hay tìm lợi nhuận) để lựa chọn hình thức đầu tư bạc phù hợp.

→ Xem thêm: Hướng dẫn cách đầu tư bạc phái sinh trên ứng dụng AnfinX

4.2. Chiến lược đầu tư hợp đồng tương lai bạc

Việc chọn chiến lược đầu tư phù hợp đóng vai trò then chốt: nó quyết định cách bạn dùng vốn, quản trị rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận trong thị trường bạc đầy biến động. Một số chiến lược phổ biến mà bạn nên biết:

• Hedging: Các doanh nghiệp sản xuất hoặc nhập khẩu bạc (hoặc sử dụng bạc làm nguyên liệu) có thể dùng hợp đồng tương lai để “khóa” giá mua hoặc bán trong tương lai, từ đó giảm rủi ro biến động giá. Ví dụ, nếu bạn biết rằng trong 6 tháng tới sẽ cần mua bạc để sản xuất linh kiện, bạn có thể mua hợp đồng tương lai tương ứng để đảm bảo giá đầu vào. 
• Buy - Hold vật chất: Đây là chiến lược dành cho nhà đầu tư dài hạn, mục đích chính là bảo toàn giá trị và chống lạm phát. Bạn mua bạc vật chất (thỏi, tiền xu) rồi giữ qua năm tháng, không tham gia nhiều giao dịch ngắn hạn. Khi áp lực lạm phát, bạc thực có thể giữ giá tốt nhờ tính hữu hình.
• Tactical Trading: Với chiến lược này, nhà giao dịch tận dụng biến động như lãi suất, USD, dữ liệu kinh tế để mở/đóng vị thế ngắn hạn hợp đồng tương lai bạc. Ví dụ, khi FED có tín hiệu giảm lãi suất, bạc có thể tăng, trader sẽ mở vị thế long trước và đóng khi đạt mục tiêu lợi nhuận. 
• Pairs/Spread Trading: Một chiến lược khác hay là long bạc - short vàng khi spread giữa hai kim loại dao động bất thường (tức tỷ vàng - bạc quá chênh). Khi thị trường kỳ vọng sự thu hẹp trở lại, bạn kiếm lợi từ chênh lệch hiệu suất giữa hai kim loại. Đây là chiến thuật “mean reversion” đối với tỷ lệ vàng/bạc. 
• Quản lý rủi ro:
  • Xác định kích thước vị thế hợp lý, tránh dùng đòn bẩy quá tay (ví dụ chỉ rủi ro ≤ 1 - 2% vốn cho mỗi lệnh). 
  • Đặt stop-loss để giới hạn thua lỗ nếu thị trường đi ngược kỳ vọng. 
  • Đa dạng hóa danh mục - không đặt tất cả vốn vào bạc; kết hợp cổ phiếu, trái phiếu, vàng,… để giảm rủi ro hệ thống.
  • Theo dõi basis risk (sự chênh lệch giữa giá spot và futures), rủi ro thanh khoản, chi phí giao dịch và chi phí tài chính (ký quỹ).

Gợi ý các chiến lược đầu tư bạc phái sinh

4.3. Cần lưu ý những gì khi đầu tư bạc phái sinh

Trước khi mở lệnh trong hợp đồng tương lai bạc, nhà đầu tư nên xem xét các chỉ báo vĩ mô, xu hướng dòng tiền và cung cầu cụ thể - việc này giúp giảm rủi ro và chọn thời điểm vào lệnh hợp lý hơn:

• Lãi suất thực: Là lãi suất danh nghĩa trừ đi lạm phát - thể hiện chi phí cơ hội của việc giữ tài sản không sinh lời nhanh như bạc. Khi lãi suất thực tăng, vốn có thể chuyển sang công cụ sinh lãi cao hơn, làm giảm sức hấp dẫn của bạc. Ngược lại, khi lãi suất thực âm hoặc giảm, bạc trở nên hấp dẫn hơn như tài sản trú ẩn, thúc đẩy người đầu tư nhập cuộc.
• USD Index: Bạc được định giá bằng USD trên thị trường quốc tế. Khi USD mạnh lên, bạc trở nên đắt hơn đối với người dùng ngoại tệ khác, làm giảm cầu toàn cầu. Do đó, khi USD suy yếu hoặc có kỳ vọng giảm, bạc có lợi thế tăng giá vì được “rẻ hơn” đối với thị trường quốc tế.
• Tồn kho COMEX/dòng vốn ETF: Tồn kho xác nhận lượng bạc vật chất có sẵn để giao hàng thực tế. Khi tồn kho COMEX giảm sâu hoặc dòng vốn ETF đổ vào mạnh, điều này cho thấy áp lực vật chất tăng, có thể đẩy giá lên. Ngược lại, khi tồn kho tăng hoặc dòng vốn rút, cung “giả” tăng lên và giá có thể chịu áp lực giảm.
• Dữ liệu sản xuất pin mặt trời/EV: Bạc là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất tế bào quang điện và linh kiện điện tử ô tô điện. Khi số liệu ngành năng lượng tái tạo hoặc sản xuất ô tô điện (EV) tăng trưởng, nhu cầu bạc công nghiệp tăng. Đây là tín hiệu tích cực cho giá bạc và ngược lại.

Song song với đó, bạn còn có thể chọn thời điểm đầu tư phù hợp sau đây để kiếm lời tốt hơn, ví dụ như:

• Lãi suất thực âm đồng thời đồng USD yếu thì bạc có lợi thế tăng giá vì chi phí cơ hội thấp và bạc “rẻ hơn” so với ngoại tệ khác.
• Tồn kho giảm và cầu công nghiệp tăng thì đây là tín hiệu xác nhận áp lực cung thấp và cầu cao, thường dẫn tới đợt tăng giá mạnh.

Lưu ý khi đầu tư bạc phái sinh

Lời kết

Vừa rồi, AnfinX đã trả lời câu hỏi “bạc có phải là kim loại hay không” rồi đấy. Tóm lại, bạc là kim loại mang đặc tính kép - vừa phục vụ lĩnh vực công nghiệp, vừa đóng vai trò tài sản đầu tư an toàn trước biến động kinh tế. Giá bạc chịu ảnh hưởng đa chiều từ cung cầu, chi phí khai thác, cho tới chính sách tiền tệ,... Vì vậy, đầu tư bạc có thể mở ra cơ hội sinh lời hấp dẫn, nhưng cũng đi kèm rủi ro biến động cao, đòi hỏi nhà đầu tư theo dõi chặt chẽ các yếu tố vĩ mô. Nếu bạn muốn phân tích giá bạc và giao dịch phái sinh hiệu quả, hãy tải ứng dụng AnfinX ngay - Giao dịch an toàn và hợp pháp!