Hướng dẫn đầu tư dầu cọ phái sinh từ A - Z cho người mới

Dầu cọ có nên đầu tư hay không? Đầu tư dầu cọ phái sinh mở ra cơ hội kiếm lợi từ biến động giá hàng hóa. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần có chiến lược phù hợp, phương pháp quản lý rủi ro và xác định được tiềm năng của thị trường này để đưa ra quyết định hiệu quả. Ở bài viết hôm nay, AnfinX sẽ hướng dẫn từng bước đầu tư dầu cọ phái sinh và trang bị đầy đủ kiến thức để bạn có thể bắt đầu giao dịch trên thị trường này. Xem ngay!

1. Giới thiệu khái quát về dầu cọ

1.1. Khái niệm và đặc tính của dầu cọ

Dầu cọ (palm oil) là loại dầu thực vật chiết xuất từ quả của cây cọ dầu (thường là Elaeis guineensis). Quá trình sản xuất tạo ra hai dạng chính: dầu cọ thô (từ phần thịt quả) và dầu hạt cọ (từ hạt bên trong). Một số đặc tính của dầu cọ:

• Thành phần axit béo cân bằng: Dầu cọ có tỉ lệ khá cân bằng giữa axit béo bão hòa và không bão hòa. Trong đó, palmitic acid chiếm khoảng 40 - 45%, oleic acid dao động 36 - 44% và linoleic acid từ 9 - 12%. 
• Tính ổn định cao: Nhờ lượng lớn axit bão hòa và hàm lượng linolenic acid (axit đa không bão hòa) rất thấp, dầu cọ ít bị oxi hóa và có sự ổn định khi đun nóng hoặc lưu trữ. 
• Nhiệt độ nóng chảy trung bình cao: Dầu cọ bán rắn ở nhiệt độ phòng, với điểm nóng chảy khoảng 32 - 40 độ C tùy loại và mức tinh luyện. 

Màu sắc và sắc tố thiên nhiên: Dầu cọ thô có màu đỏ cam do chứa carotene (β-carotene, α-carotene…), một nguồn tiền vitamin A, sau tinh luyện, phần lớn sắc tố này bị loại. 

1.2. Công dụng thực tế của dầu cọ

Dầu cọ không chỉ là nguyên liệu thực phẩm mà còn là “nguồn nguyên liệu chiến lược” cho nhiều ngành khác nhau. Nhờ đặc tính ổn định, chi phí thấp và khả năng tinh chế linh hoạt, dầu cọ được ứng dụng rộng rãi trong:

• Ngành thực phẩm: Dầu cọ được dùng để sản xuất margarine, shortening, bánh, đồ chiên như snack và mì ăn liền. Vì dầu cọ chịu được nhiệt cao và giữ ổn định khi chiên, nó giúp thực phẩm giòn, giữ hương vị lâu và hạn chế việc nảy sinh chất oxy hóa làm hỏng sản phẩm. 
• Công nghiệp hóa chất: Loại dầu này là nguồn nguyên liệu cho oleo - hóa chất như axit béo, este, glycerol, rượu béo… Những chất này được sử dụng để sản xuất xà phòng, mỹ phẩm, chất tẩy rửa, sáp, nhựa sinh học và bôi trơn sinh học. 
• Nhiên liệu sinh học: Dầu cọ được chuyển hóa thành biodiesel (methyl ester) để thay thế hoặc pha trộn với diesel truyền thống. Đây là xu hướng ngày càng được nhiều quốc gia nhiệt đới áp dụng vì dầu cọ dồi dào, chi phí thấp và khả năng tái tạo cao.

2. Giới thiệu hợp đồng tương lai dầu cọ

2.1. Hợp đồng tương lai dầu cọ là gì?

Hợp đồng tương lai dầu cọ là một loại hợp đồng phái sinh được giao dịch trên sàn (ví dụ như Bursa Malaysia). Về cơ bản, khi tham gia hợp đồng này, nhà đầu tư cam kết mua hoặc bán một khối lượng dầu cọ xác định (thường tính theo tấn) tại một mức giá thỏa thuận vào một thời điểm trong tương lai. 

Cơ chế sinh lời của hợp đồng tương lai dầu cọ đến từ việc “bắt” biến động giá:

• Nếu bạn đặt lệnh mua (long) và giá dầu cọ tương lai tăng, bạn có thể đóng vị thế để thu lợi.
• Ngược lại, nếu bạn bán (short) và giá giảm, bạn cũng có thể kiếm lời từ mức giá chênh lệch. 

2.2. Đặc tả hợp đồng tương lai dầu cọ

3. Đánh giá ưu nhược điểm khi đầu tư dầu cọ phái sinh

3.1. Ưu điểm khi đầu tư dầu cọ

Đầu tư dầu cọ phái sinh mang lại cơ hội tiếp cận thị trường hàng hóa với nhiều lợi thế như:

• Thanh khoản tốt: Thị trường hợp đồng tương lai dầu cọ, đặc biệt trên các sàn lớn như Bursa Malaysia, thường có thanh khoản cao với các kỳ hạn phổ biến. Điều này giúp nhà đầu tư dễ vào/ra vị thế với chênh lệch giá mua - bán thấp, giảm chi phí giao dịch, hạn chế trượt giá.
• Công cụ hedge và quản lý rủi ro: Hợp đồng tương lai là công cụ hedge trực tiếp cho nhà sản xuất, chế biến và nhà nhập khẩu; bằng cách mở vị thế bán (short) họ khóa giá, bảo vệ biên lợi nhuận trước biến động. 
• Cơ hội từ biến động giá: Dầu cọ chịu ảnh hưởng từ thời tiết, nguồn cung, chính sách xuất khẩu và nhu cầu thế giới, nên giá có thể biến động mạnh. Nhà đầu tư có kỷ luật có thể tận dụng dao động này thông qua vị thế mua/bán, giao dịch theo xu hướng hoặc chiến lược kỹ thuật. 

Đa dụng tạo nền cầu ổn định: Dầu cọ được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm, mỹ phẩm, hóa chất và nhiên liệu sinh học, vì vậy nhu cầu không phụ thuộc vào một ngành duy nhất. Tính đa dụng này góp phần làm nền tảng cầu tương đối ổn định, giảm nguy cơ sụt nhu cầu đột ngột và tạo cơ sở cho đầu tư dài hạn.

3.2. Nhược điểm khi đầu tư dầu cọ

Tuy có nhiều ưu điểm, nhưng đầu tư dầu cọ cũng tiềm ẩn một vài rủi ro mà bạn nên quan tâm:

• Rủi ro đòn bẩy, margin call: Hợp đồng tương lai yêu cầu ký quỹ ban đầu thấp so với giá trị hợp đồng, tức là nhà đầu tư dùng đòn bẩy lớn để kiểm soát khối lượng. Khi thị trường đi ngược kỳ vọng, tổn thất có thể vượt quá ký quỹ, dẫn tới yêu cầu nạp tiền bổ sung hoặc sàn tự đóng vị thế. 
• Chính sách tác động bất ngờ: Các nước sản xuất lớn có thể áp hạn ngạch, tăng thuế xuất khẩu hoặc cấm xuất khẩu tạm thời nhằm bảo vệ nguồn cung trong nước. Các quyết định này thường mang tính chính trị và bất ngờ, khiến giá toàn cầu biến động mạnh. Vì thế, nhà đầu tư cần theo dõi để điều chỉnh vị thế kịp thời.
• Biến động theo thời tiết, mùa vụ: Sản lượng dầu cọ nhạy cảm với khí hậu, chu kỳ ra quả và các sự kiện như hạn hán hay ngập lụt. Những biến cố này có thể giảm hoặc trì hoãn thu hoạch, ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn cung và giá. 
• Basis risk và vấn đề lưu kho: Giá hợp đồng tương lai không luôn trùng với giá giao ngay ở từng vùng. Basis có thể thay đổi do chất lượng, chi phí vận chuyển và tồn kho, làm sai lệch hiệu quả hedge. Ngoài ra, các loại chi phí và nguy cơ phải giao/nhận vật lý khi đáo hạn đều có thể ăn mòn lợi nhuận dự tính.

4. Hướng dẫn đầu tư dầu cọ cho người mới bắt đầu

4.1. Các bước đầu tư dầu cọ với AnfinX

AnfinX là nền tảng phái sinh của hệ sinh thái Anfin - thành viên kinh doanh Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam. Việc chọn AnfinX để đầu tư dầu cọ giúp bạn cập nhật giá realtime, biểu đồ kỹ thuật trực quan, phí giao dịch minh bạch và có nền tảng thân thiện cho người mới. Sau đây là các bước đầu tư dầu cọ thông qua ứng dụng AnfinX:

• Bước 1: Tải app AnfinX (App Store/Google Play) hoặc truy cập web, chọn Đăng ký, sau đó nhập email/số điện thoại, tạo mật khẩu. Hệ thống thường yêu cầu xác nhận OTP để bảo mật. 
• Bước 2: Nhà đầu tư cần thực hiện KYC để đủ điều kiện giao dịch phái sinh, hãy chuẩn bị CMND/CCCD/hộ chiếu và ảnh selfie. Quy trình KYC thường gồm nộp ảnh giấy tờ, chờ duyệt (trong thời gian ngắn). 
• Bước 3: Vào mục Nộp tiền trên app, hệ thống hiển thị thông tin tài khoản định danh và thực hiện chuyển khoản đúng nội dung chuyển khoản mà app yêu cầu để hệ thống tự động đối soát. 
• Bước 4: Mở bảng giá dầu cọ (MPO/CPO) trên AnfinX để xem giá realtime, khối lượng, biểu đồ nến và các chỉ báo kỹ thuật. Bạn có thể thay đổi khung thời gian, chèn chỉ báo (MA, RSI, MACD) hoặc so sánh nhiều kỳ hạn. 
• Bước 5: Chọn sản phẩm Dầu cọ và tiến hành nhập khối lượng giao dịch và đặt lệnh:
  • Market Order: Khớp ngay theo giá thị trường, dùng khi muốn vào/ra vị thế tức thì.
  • Limit Order: Đặt lệnh tại mức giá mong muốn (chỉ khớp khi đạt giá kỳ vọng), phù hợp để tối ưu giá vào/ra.
  • Lưu ý: Với dầu cọ, một hợp đồng tiêu chuẩn thường là 25 tấn/lot. AnfinX có thể hỗ trợ lô nhỏ hoặc lô ảo tùy sản phẩm retail, nhà đầu tư cần kiểm tra ô “số lot” và mức ký quỹ trước khi xác nhận. Đừng quên cài Stop-loss/Take-profit nếu muốn tự động quản rủi ro.
• Bước 6: Theo dõi mục “Vị thế” (Open Positions) để xem lời/lỗ, tỷ lệ ký quỹ, cảnh báo margin. Sử dụng lệnh Stop-loss (SL) để giới hạn tối đa thua lỗ và Take-profit (TP) để chốt khi đạt mục tiêu.

4.2. Cách quản lý rủi ro khi đầu tư dầu cọ

Quản lý rủi ro là yếu tố quyết định sinh tồn trong hành trình đầu tư dầu cọ. Việc hiểu rõ công cụ, giới hạn tài chính và kỷ luật giao dịch giúp bảo vệ vốn trước biến động mạnh. Một số mẹo giúp nhà đầu tư mới quản lý rủi ro tốt hơn khi tham gia giao dịch dầu cọ phái sinh:

• Xác định khối lượng vị thế: Trước khi vào lệnh, bạn cần tính kích thước vị thế dựa trên số vốn và khoảng cách đến stop-loss. Ví dụ: Nếu vốn 100.000.000đ và rủi ro chấp nhận cho lệnh là 1% (1.000.000đ), khối lượng vị thế được tính bằng 1.000.000đ/(điểm rủi ro x giá trị/tick hợp đồng). 
• Giới hạn rủi ro tối đa trên vốn: Quy định rõ tỷ lệ rủi ro cho mỗi lệnh và toàn bộ danh mục, thông thường rủi ro mỗi lệnh nên ≤1 - 2% vốn, tổng rủi ro mở cùng lúc không vượt 5 - 10%. Việc này giúp bạn chịu được chuỗi thua liên tiếp mà không bị thanh lý. 
• Nguyên tắc đặt Stop-loss: Stop-loss phải dựa trên phân tích kỹ thuật hoặc độ biến động (ví dụ ATR), không đặt tuỳ tiện. Bạn sử dụng stop cố định để giới hạn tổn thất ban đầu và kết hợp trailing stop để bảo vệ lợi nhuận khi thị trường di chuyển có lợi. 
• Vào/ra lệnh từng phần: Thay vì vào/ra một lần, bạn có thể chia nhỏ vị thế để cải thiện giá trung bình và quản lý rủi ro. Ví dụ vào 3 phần ở những mức giá khác nhau hoặc chốt lời dần khi đạt các mục tiêu. Cách này sẽ giảm rủi ro slippage, giúp bạn phản ứng linh hoạt với tin tức bất ngờ và kiểm soát tâm lý khi thị trường rung lắc.
• Hedge bằng hợp đồng khác hoặc spread: Dùng spread giữa các kỳ hạn (calendar spread) hoặc mở vị thế trái chiều trên sản phẩm liên quan để giảm rủi ro giá cơ sở. Ví dụ, nếu đang nắm long dầu cọ kỳ hạn ngắn, bạn có thể short kỳ hạn dài hơn để bảo vệ rủi ro mùa vụ. 

Stress-test và kịch bản xấu: Thực hiện các bài kiểm tra giả lập giá giảm/tăng 10 - 30%, kiểm tra ảnh hưởng tới margin, dòng tiền và khả năng duy trì vị thế. Sau đó bạn sẽ lập kế hoạch ứng phó và chạy kịch bản worst-case định kỳ để biết “điểm đau” của danh mục, từ đó điều chỉnh kích thước vị thế và tiền mặt dự trữ.

5. Chiến lược đầu tư dầu cọ hiệu quả

5.1. Chiến lược đầu tư ngắn hạn và trung hạn

Trong đầu tư dầu cọ, việc chọn chiến lược theo khung thời gian quyết định cách phân tích và quản trị rủi ro. Những theo theo trường phái đầu tư ngắn hạn sẽ tận dụng dao động nhanh để kiếm lợi suất trong vài ngày–vài tuần, còn nhà đầu tư trung hạn theo đuổi xu hướng lớn hơn và kết hợp phân tích cơ bản nhằm giữ vị thế trong vài tuần đến vài tháng.

• Momentum/Swing (ngắn hạn): Chiến lược này nắm bắt các dao động giá ngắn hạn bằng cách vào lệnh khi tài sản đang có động lực tăng/giảm rõ rệt. Nhà giao dịch dùng khung thời gian M15 đến H4, kết hợp chỉ báo như RSI, MACD, đường trung bình ngắn hạn và xác nhận khối lượng để chọn điểm vào lệnh.
• Trend-following/Position (trung hạn): Nhà đầu tư tập trung theo xu hướng lớn, xác định breakout hoặc duy trì trên các đường MA dài (50/100/200), rồi giữ vị thế qua nhiều tuần hoặc tháng. Lưu ý, chiến lược này yêu cầu vốn đủ lớn, kiên nhẫn và quản trị rủi ro khi có pullback.

5.2. Chiến lược phòng hộ và đa dạng hóa danh mục

Trong đầu tư dầu cọ, chiến lược phòng hộ và đa dạng hóa danh mục đầu tư giúp bảo vệ biên lợi nhuận trước biến động giá, đồng thời giảm rủi ro chuỗi cung ứng:

• Hedge bằng hợp đồng tương lai: Mở vị thế bán (short) tương đương khối lượng vật lý hoặc dư địa giá bạn lo sợ để khóa giá.
  • Kịch bản 1, giá bùng tăng do cấm xuất khẩu, bạn có thể tăng tạm thời tỷ lệ short hoặc roll sang kỳ hạn gần hơn.
  • Kịch bản 2, giá giảm nhanh thì bạn nên cân nhắc giảm vị thế short hoặc đóng một phần để tránh bị gọi margin. 
• Cross-hedge bằng dầu thực vật khác: Khi hợp đồng dầu cọ có thanh khoản kém hoặc muốn giảm chi phí, bạn dùng hợp đồng dầu hướng dương/đậu nành có tương quan làm công cụ hedge với tỉ lệ hedge ratio.
  • Kịch bản 1, tương quan vỡ do chính sách riêng biệt thì bạn giảm tỷ lệ cross-hedge, chuyển sang hedge trực tiếp hoặc giữ tiền mặt nhiều hơn.
  • Kịch bản 2, basis giữa hai loại dầu dịch chuyển thì bạn nên điều chỉnh kích thước hedge theo correlation rolling window và bổ sung hedge ngược chiều khi cần.
• Kết hợp hợp đồng vật lý và lưu kho: Dùng hợp đồng forward cho giao nhận thực tế, kết hợp futures để khóa giá và quản lý chi phí lưu kho.
  • Kịch bản 1, chi phí lưu kho tăng mạnh thì rút ngắn kỳ hạn hợp đồng vật lý, đẩy giao nhận sớm hoặc bán phần tồn kho.
  • Kịch bản 2, nếu xuất hiện rủi ro giao nhận thì cần bổ sung thêm điều khoản chất lượng, dàn trải kho tại nhiều địa điểm và dùng bảo hiểm kho vận, phối hợp spread để bảo toàn thanh khoản khi cần trả hàng hoặc bán bù.

5.3. Chiến lược theo mùa vụ và sự kiện ngành

Chiến lược theo mùa vụ và sự kiện ngành là công cụ then chốt khi đầu tư dầu cọ phái sinh, vì giá phản ứng mạnh với chu kỳ thu hoạch, lịch xuất khẩu và thay đổi chính sách năng lượng. Cụ thể những việc nhà đầu tư có thể thực hiện:

• Dự báo và tận dụng vụ thu hoạch: Vụ thu hoạch ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn cung, và gây áp lực giảm giá ngắn hạn. Nhà đầu tư nên theo dõi lịch thu hoạch quốc gia sản xuất lớn, báo cáo sản lượng hàng tháng và chỉ số thời tiết rồi vào vị thế trước khi vụ thu hoạch bắt đầu hoặc giảm dần quy mô vị thế khi dữ liệu cho thấy sản lượng yếu hơn dự kiến.
• Lập kế hoạch theo lịch xuất khẩu: Các quyết định xuất khẩu thường dẫn tới cú sốc cung cấp hoặc cung thắt chặt đột ngột. Bạn nên theo dõi lịch công bố số liệu xuất khẩu hàng tuần/tháng và thông tin từ cảng chính. Nếu tình hình xấu, bạn có thể giảm kích thước vị thế hoặc sử dụng lệnh limit/stop để tránh bị market shock. 
• Phân tích tác động của chính sách biodiesel: Chính sách bắt buộc pha trộn biodiesel (ví dụ B10, B20) tạo cầu bổ sung cho dầu cọ. Nhà đầu tư cần theo dõi lịch áp dụng chính sách, mức pha trộn dự kiến và tồn kho nhiên liệu. Khi có tin tăng tỷ lệ pha trộn, bạn nên cân nhắc mở vị thế long kỳ hạn hoặc calendar spread giữa các tháng để bắt sóng cầu kéo dài.

Xây dựng lịch giao dịch theo lịch sự kiện: Gồm các mốc như báo cáo sản lượng, số liệu xuất khẩu, cuộc họp chính sách và ngày đáo hạn hợp đồng. Trên cơ sở đó, bạn lập kịch bản entry/exit, mức SL/TP và kích thước vị thế. Đồng thời, bạn có thể chạy stress-test cho từng kịch bản và giữ thanh khoản đủ để đối phó sự kiện bất ngờ.

6. Những yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu cọ

6.1. Cung - cầu thị trường

Giá dầu cọ thô hôm nay chịu ảnh hưởng bởi cân bằng cung - cầu toàn cầu, trong đó sản lượng, tồn kho và vai trò các nước sản xuất lớn quyết định nguồn cung, còn nhu cầu từ ngành F&B và biodiesel chi phối phía cầu:.

• Khi cung > cầu: Tồn kho toàn cầu tăng và áp lực giảm giá xuất hiện, các nhà chế biến hạ giá bán để giải phóng hàng, futures chuyển sang trạng thái contango (kỳ hạn dài đắt hơn) do chi phí lưu kho. Khi đó, basis có thể mở rộng, spread co lại và lợi nhuận từ lưu kho giảm. Những người sử dụng chiến lược đầu tư dài hạn sẽ đối mặt rủi ro giảm giá kéo dài.
• Khi cung < cầu: Tồn kho sụt và giá chịu áp lực tăng mạnh, thị trường có thể chuyển sang backwardation (giá giao ngay cao hơn kỳ hạn), kích thích bán tháo nguồn dự trữ và gây biến động ngắn hạn. Trong giai đoạn này, hedge demand tăng, short squeeze có thể đẩy giá vượt dự đoán, còn spread giữa các kỳ hạn thu hẹp.

6.2. Giá dầu thô (Brent, WTI)

Giá dầu thô ảnh hưởng gián tiếp tới thị trường dầu cọ thông qua chi phí sản xuất, vận chuyển và vai trò năng lượng trong sản xuất biodiesel. Khi giá nhiên liệu thay đổi, chi phí đầu vào như diesel máy móc, phân bón và logistics dao động, đồng thời sức cạnh tranh của nhiên liệu sinh học thay đổi. Điều này tạo nên mối liên hệ quan trọng cần nắm khi đầu tư dầu cọ.

• Giá dầu thô tăng: Chi phí vận hành, chi phí vận tải và giá phân bón thường tăng theo, khiến chi phí cung cấp dầu cọ lên cao. Bên cạnh đó, giá diesel tăng làm cho biodiesel từ dầu thực vật trở nên cạnh tranh hơn so với xăng/diesel hóa thạch, kéo theo cầu dầu cọ làm nguyên liệu sinh học tăng, từ đó đẩy giá dầu cọ lên trong ngắn và trung hạn.
• Giá dầu thô giảm: Các loại chi phí thường giảm, từ đó hạ áp lực lên giá thành dầu cọ. Đồng thời, diesel hóa thạch rẻ hơn sẽ làm giảm tính hấp dẫn của biodiesel, dẫn tới giảm cầu từ mảng nhiên liệu sinh học. Kết quả là dầu cọ chịu áp lực giảm hoặc tăng chậm hơn. 

6.3. Tỷ giá hối đoái

Tỷ giá hối đoái, đặc biệt sức mạnh của USD so với các đồng tiền khác, đóng vai trò quan trọng khi đầu tư dầu cọ vì phần lớn hàng hóa được định giá bằng USD:

• Sức mạnh đồng USD tăng: Dầu cọ được định giá bằng USD sẽ trở nên đắt hơn đối với người mua quốc tế sử dụng ngoại tệ khác, từ đó có thể làm giảm sức mua toàn cầu và gây áp lực giảm giá. Hơn nữa, một USD mạnh thường đi kèm tiền tệ toàn cầu yếu hơn, khiến chi phí nhập khẩu dầu cọ tăng đối với các quốc gia khác, qua đó làm giảm nhu cầu. 
• Sức mạnh đồng USD giảm: Dầu cọ trở nên rẻ hơn với người mua quốc tế, sức mua có thể tăng lên và kích thích cầu từ những thị trường dùng ngoại tệ khác. Điều này có thể kéo theo tăng giá dầu cọ khi nguồn cầu quốc tế gia tăng, đặc biệt từ các quốc gia nhập khẩu lớn. Đồng thời, chi phí nhập khẩu giảm giúp người tiêu thụ linh hoạt hơn trong mua hàng.

6.4. Yếu tố mùa vụ và chu kỳ sản xuất

Mùa vụ thu hoạch và chu kỳ sản xuất cây cọ dầu là một trong những nhân tố cơ bản ảnh hưởng tới cung - cầu, từ đó làm dao động giá dầu cọ: 

• Vào mùa vụ thu hoạch: Thường là thời kỳ cao điểm sản lượng, nguồn cung dầu cọ tăng mạnh vì nhiều quả chín được thu hái. Việc này có thể gây áp lực giảm giá nếu cầu không bắt kịp. Đối với nhà đầu tư phái sinh, đây là thời điểm nên cân nhắc mở vị thế bán (short) để tận dụng khả năng giảm giá do nguồn cung dư thừa.
• Sau mùa vụ thu hoạch: Sản lượng giảm dần, FFB (fresh fruit bunches) có thể khan hiếm hơn, đặc biệt nếu thời tiết xấu hoặc vận chuyển khó khăn. Điều này có thể dẫn tới sụt cung, đẩy giá dầu cọ lên. Nhà đầu tư có thể cân nhắc đóng vị thế short hoặc chuyển sang long để tận dụng xu hướng giá phục hồi.

Ngoài ra, chu kỳ sản xuất cây cọ dầu từ lúc trồng lại, khai thác tới năng suất đỉnh, rồi suy giảm sẽ tạo ra mô hình biến động dài hạn:

• Khi nhiều vườn già cần tái trồng lại, năng suất có thể giảm, hạn chế nguồn cung trung-dài.
• Ngược lại, khi diện tích trồng mới hoặc tái canh tăng, lượng FFB thu hoạch có thể cao hơn trong tương lai.

→ Xem thêm: Yếu tố ảnh hưởng giá dầu cọ và cơ hội đầu tư dầu cọ

7. Đánh giá tiềm năng của thị trường dầu cọ

7.1. Yếu tố thúc đẩy thị trường dầu cọ tăng trưởng

Thị trường dầu cọ đang ở giai đoạn rất tiềm năng với nhiều động lực lớn từ biodiesel, hạn chế nguồn cung và tính ứng dụng cao - đây là cơ hội hấp dẫn cho nhà đầu tư phái sinh:

• Tăng cầu biodiesel mạnh mẽ: Chính sách pha trộn biodiesel tại Indonesia (ví dụ B40, thậm chí hướng đến B50) đang tạo nhu cầu lớn cho dầu cọ, vì loại nhiên liệu này dùng dầu cọ làm nguyên liệu. 
• Nguồn cung tiềm hạn: Mặc dù Indonesia và Malaysia là hai nhà sản xuất lớn, nhưng sản lượng dầu cọ đang chịu áp lực do chi phí trồng lại cao, vườn cây già và chi phí lao động - có thể dẫn đến thiếu hụt nếu cầu tiếp tục tăng. 
• Cơ hội xuất khẩu: Dầu cọ là mặt hàng chiến lược, đặc biệt đối với các quốc gia nhập khẩu lớn. Nếu sản lượng tại những nước sản xuất lớn bị hạn chế, các nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội xuất khẩu hoặc đầu tư phái sinh.
• Tính đa dụng cao: Dầu cọ không chỉ dùng trong thực phẩm mà còn là nguyên liệu thiết yếu cho hóa chất, mỹ phẩm và nhiên liệu sinh học, giúp thị trường có nền tảng cầu bền hơn so với nhiều loại dầu thực vật khác.
• Khả năng tăng giá dài hạn: Theo phân tích từ Malay Mail, nguồn cung dầu cọ có thể tiếp tục bị thắt chặt nếu trồng lại không kịp, đang tạo cơ sở cho một xu hướng giá tăng bền vững trong trung và dài hạn

7.2. Những rủi ro của thị trường dầu cọ

Thị trường dầu cọ đang đối mặt với nhiều thách thức đáng kể mặc dù tiềm năng vẫn rất lớn: 

• Quy định môi trường: Yếu tố này ngày càng khắt khe, như luật chống phá rừng tại châu Âu đòi hỏi chuỗi cung ứng phải truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt và minh bạch, làm gia tăng chi phí cho người sản xuất.
• Biến động khí hậu: Ví dụ như hạn hán, mưa bất thường làm giảm năng suất cọ, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cung. Thêm vào đó, chi phí lao động và chi phí cơ sở hạ tầng (vận chuyển, kho bãi) ngày càng cao vì lực lượng lao động giảm và chi phí logistics gia tăng.
• Áp lực cạnh tranh: Điều này đến từ các dầu thực vật khác như đậu nành hoặc hướng dương. Đặc biệt khi giá dầu cọ biến động mạnh thì nhiều đơn vị có thể chuyển sang dùng dầu thay thế, từ đó gây ra biến động giá dầu cọ.

Tóm lại, thị trường dầu cọ rất tiềm năng nhờ cầu biodiesel tăng mạnh, nguồn cung hạn chế và tính đa dụng cao trong thực phẩm, mỹ phẩm, hóa chất và nhiên liệu sinh học. Dù gặp thách thức từ quy định môi trường, biến động khí hậu và cạnh tranh dầu thực vật khác, khả năng thắt chặt nguồn cung vẫn tạo cơ hội tăng giá trung - dài hạn, hấp dẫn nhà đầu tư phái sinh.

Lời kết

Thị trường dầu cọ vừa là cơ hội vừa đòi hỏi sự kỷ luật - cơ hội xuất phát từ nhu cầu tiêu dùng ổn định và nhu cầu nhiên liệu sinh học, trong khi rủi ro đến từ chính sách xuất khẩu, yếu tố khí hậu và biến động tỷ giá. Vừa rồi, AnfinX đã hướng dẫn bạn cách đầu tư dầu cọ phái sinh từ a đến z, cách quản lý rủi ro, đồng thời đánh giá ưu nhược điểm và tiềm năng tăng trưởng của thị trường này. Hy vọng, qua đó bạn đã có cơ sở để ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn. 

Tải ứng dụng AnfinX để bắt đầu tham gia giao dịch hàng hóa phái sinh dễ dàng, nhanh chóng.