So sánh hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn có gì khác?

Trong thế giới tài chính và đầu tư, hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn là hai công cụ phái sinh phổ biến được sử dụng để quản lý rủi ro. Dù có nhiều điểm tương đồng, hai loại hợp đồng này cũng có những đặc điểm và ứng dụng riêng biệt. 

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn, cũng như cách chúng có thể được sử dụng hiệu quả trong đầu tư.

Hợp đồng kỳ hạn là gì?

Hợp đồng kỳ hạn (Forward contract) là thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản (có thể là hàng hóa, tiền tệ, chứng khoán, v.v.) vào một thời điểm xác định trong tương lai với mức giá đã được ấn định trước.

Hợp đồng kỳ hạn được sử dụng để phòng ngừa rủi ro, chẳng hạn như rủi ro mất giá tiền tệ (như hợp đồng kỳ hạn đối với USD hoặc EUR) hoặc rủi ro biến động giá của một loại hàng hóa cụ thể (như hợp đồng kỳ hạn đối với dầu mỏ).

Hợp đồng kỳ hạn khi được tiêu chuẩn hóa và giao dịch trên các thị trường tập trung được gọi là hợp đồng tương lai (futures contract). Hợp đồng tương lai cũng là một loại hợp đồng kỳ hạn nhưng có những đặc trưng riêng biệt.

Các đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn

• Vào ngày đáo hạn, hai bên tham gia bắt buộc phải thực hiện theo các điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng. Hai bên sẽ thực hiện thanh toán tiền và trao đổi tài sản cơ sở.

• Hợp đồng kỳ hạn được thỏa thuận trực tiếp giữa hai bên mà không qua trung gian và không phải chịu bất kỳ khoản phí nào.

• Tài sản cơ sở trong hợp đồng kỳ hạn không cần phải chuẩn hóa về khối lượng, chất lượng, hay giá trị như trong hợp đồng tương lai.

• Hợp đồng kỳ hạn không được niêm yết và giao dịch trên thị trường tập trung, mà chỉ được giao dịch trên thị trường OTC.

• Không yêu cầu ký quỹ.

• Tính thanh khoản thấp, dẫn đến rủi ro cao hơn.

Hợp đồng quyền chọn là gì?

Hợp đồng quyền chọn (Options contract) là một loại hợp đồng phái sinh cho phép người sở hữu quyền mua (call option) hoặc bán (put option) một tài sản cơ sở tại một mức giá đã được xác định (giá thực hiện) vào hoặc trước một thời điểm nhất định trong tương lai. Người mua quyền chọn phải trả một khoản phí (premium) để có được quyền này.

Hợp đồng quyền chọn có thể được sử dụng để bảo vệ danh mục đầu tư khỏi rủi ro giảm giá (bằng cách mua quyền chọn bán) hoặc để tận dụng cơ hội tăng giá (bằng cách mua quyền chọn mua). 

Nhà đầu tư cũng có thể sử dụng quyền chọn để kiếm lợi từ biến động giá mà không cần phải sở hữu tài sản cơ sở.

Các đặc điểm của hợp đồng quyền chọn

• Chuẩn hóa: Các hợp đồng quyền chọn thường được chuẩn hóa và giao dịch trên các sàn giao dịch, với các điều khoản cụ thể về khối lượng, thời hạn, và giá thực hiện.

• Tính linh hoạt: Người mua có quyền nhưng không bắt buộc phải thực hiện hợp đồng.

• Phí quyền chọn: Người mua quyền chọn phải trả một khoản phí, và phí này sẽ mất đi nếu quyền chọn không được thực hiện.

So sánh giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn

Tạm kết

Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn đều là những công cụ quản lý rủi ro khi giao dịch hàng hóa. Hiểu rõ sự khác biệt và ứng dụng của từng loại hợp đồng sẽ giúp nhà đầu tư có thể lựa chọn công cụ phù hợp nhất với mục tiêu và chiến lược đầu tư của mình.

Dù bạn là một doanh nghiệp cần bảo vệ giá trị tài sản hay một nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội sinh lời từ biến động thị trường, việc sử dụng hợp lý các hợp đồng phái sinh này có thể mang lại những lợi ích đáng kể.