Vàng bạch kim là gì? Cách phân biệt bạch kim và vàng trắng

Vàng bạch kim là gì? Bạch kim và vàng trắng có giống nhau không? Chắc hẳn bạn đang bối rối khi nghe thấy một loạt khái niệm có vẻ như hoàn toàn giống nhau. Nhưng bạn cứ bình tĩnh và xem tiếp bài viết này, AnfinX sẽ giúp bạn hiểu rõ về 3 khái niệm: Vàng bạch kim, bạch kim và vàng trắng. Đồng thời AnfinX sẽ so sánh chi tiết từng kim loại và giúp bạn chọn ra kim loại phù hợp để đầu tư. 

1. Vàng bạch kim là gì?

1.1. Vàng bạch kim không tồn tại trong thực tế

Vàng bạch kim thực chất là một khái niệm “truyền miệng” và không chính xác về mặt hóa học, đây không phải là một kim loại riêng biệt. 

Người tiêu dùng thường nhầm lẫn và sử dụng thuật ngữ này để chỉ bạch kim (platinum) hoặc vàng trắng (hợp kim vàng mạ Rhodium). Nhưng trong thực tế, hai kim loại này có sự khác nhau rõ rệt về thành phần hóa học và cả giá trị vật chất.

Tìm hiểu vàng bạch kim là gì

1.2. Nguồn gốc của sự nhầm lẫn

Có 2 nguyên nhân dẫn đến sự nhầm lẫn giữa 3 khái niệm vàng bạch kim, vàng trắng và bạch kim là:

• Marketing chưa chính xác: Trong ngành trang sức, nhiều quảng cáo sử dụng từ “vàng bạch kim” thay vì “ bạch kim” để tăng giá trị sản phẩm, gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng về bản chất của vật liệu thực sự.
• Tương đồng màu sắc: Cả bạch kim và vàng trắng đều có màu ánh bạc, dễ gây ra sự nhầm tưởng là chúng giống nhau. Đặc biệt, nếu người không chuyên nhìn vào vàng trắng và bạch kim sẽ rất khó phân biệt. 

Khi bạn tìm kiếm từ khóa “vàng bạch kim là gì” trên internet sẽ xuất hiện hàng loạt hình ảnh về một kim loại có màu sắc sáng bóng khá giống nhau. Vì thế, việc mọi người nhầm lẫn khái niệm vàng bạch kim cũng là điều dễ hiểu. 

2. Phân biệt bạch kim và vàng trắng

2.1. Bạch kim là gì? Kim loại tinh khiết và quý hiếm

Bạch kim (platinum) là một trong những kim loại quý hiếm, được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực chế tác trang sức cao cấp. Với màu trắng bạc tự nhiên, độ tinh khiết cao từ 90 - 95% và thường được ký hiệu là Pt950 hoặc Pt900.

Trong thực tế, bạch kim có khả năng chống ăn mòn dù ở môi trường không khí nóng, điều mà rất ít kim loại làm được. Đặc biệt, bạch kim còn được đánh giá là kim loại “trơ” nhất, nghĩa là nó phản ứng cực kỳ ít với các chất như mồ hôi, dầu da, hóa mỹ phẩm. Điều này hạn chế được vấn đề kích ứng da của người sử dụng trang sức bạch kim.

Khái niệm cơ bản về bạch kim

→ Xem thêm: Đầu tư bạch kim như thế nào? Cách đầu tư bạch kim tại Việt Nam

2.2. Vàng trắng là gì? Hợp kim vàng hiện đại

Vàng trắng không phải vàng thuần, mà là một hợp kim gồm vàng nguyên chất pha với kim loại khác như, palladium, nickel hoặc bạc để tạo ra màu trắng bạc đẹp mắt.

Tuy nhiên, loại vàng này không sở hữu màu trắng sáng tự nhiên, nó cần được mạ Rhodium để tạo độ sáng bóng, đồng thời chống xỉn màu và tạo ra vẻ ngoài tinh tế.

Độ bền của trang sức làm từ vàng trắng phụ thuộc khá nhiều vào lớp mạ Rhodium. Thông thường, lớp mạ Rhodium sẽ bị hao mòn tùy theo cơ địa người sử dụng và môi trường xung quanh.

Khái niệm cơ bản về vàng trắng

2.3. Bảng so sánh chi tiết: Bạch kim và vàng trắng

So sánh bạch kim và vàng trắng

3. Vàng trắng hay bạch kim? Lời khuyên khi lựa chọn

3.1. Lựa chọn cho mục đích trang sức

Về cơ bản, bạch kim và vàng trắng đều là kim loại được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực chế tác trang sức. Việc lựa chọn kim loại nào sẽ phụ thuộc vào mục đích cá nhân của bạn, ví dụ:

• Bạch kim: Đây là lựa chọn lý tưởng nếu bạn đang tìm kiếm trang sức cao cấp, có giá trị và ý nghĩa vĩnh cửu như nhẫn cưới. Mặc dù chi phí ban đầu cao hơn, nhưng bạch kim có màu sắc đẹp mắt, độ tinh khiết cao, khả năng chống ăn mòn và không gây kích ứng da đã thể hiện giá trị xứng đáng mà nó mang lại. 
• Vàng trắng: Các trang sức mang tính thời trang theo mùa, theo xu hướng thường được chế tác từ vàng trắng. Loại trang sức này sẽ phù hợp với người muốn trải nghiệm đa dạng mẫu mã trang sức và giá cả phải chăng cũng là yếu tố giúp nó trở nên phổ biến. Tuy nhiên, bạn cần mạ lại Rhodium để giữ được vẻ đẹp của vàng trắng.

Chọn trang sức bạch kim hay vàng trắng

3.2. Lựa chọn cho mục đích đầu tư

Cả bạch kim và vàng trắng đều được xem là kênh đầu tư, nhưng đầu tư bạch kim phái sinh sẽ có tiềm năng hơn. Điều này là vì bạch kim có tính khan hiếm và giữ vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp xanh như ô tô, bộ lọc khí, pin nhiên liệu,... Từ đó, nhu cầu bạch kim từ các ngành công nghệ tăng và đẩy giá bạch kim lên cao.

• Trong nửa đầu năm 2025, bạch kim tăng giá khoảng 40%, đạt mức cao nhất trong vòng 10 năm, có lúc chạm mức US$1.432/oz (theo IPMI).
• Các báo cáo từ World Platinum Investment Council (WPIC) dự báo mức thiếu hụt khoảng 966.000 oz bạch kim cho năm 2025, tương đương 12% tổng nhu cầu hàng năm, làm gia tăng áp lực giá. 

Vàng trắng dù có lợi thế dễ tiếp cận nhưng thường không được nhà đầu tư quan tâm bằng bạch kim hoặc hàng hóa kim loại phái sinh. Giá trị của vàng trắng phần lớn nằm ở yếu tố trang sức. Do đó, nếu mục tiêu là đầu tư thì người ta thường ưu tiên đầu tư vào vàng nguyên chất (vàng miếng, vàng 9999) thay vì vàng trắng.

Đầu tư bạch kim có ưu thế hơn đầu tư vàng trắng

4. Giá trị bạch kim trong đầu tư phái sinh

4.1. Vị thế của bạch kim trên thị trường kim loại quý

Bạch kim được xem là một trong những kim loại hiếm và đắt giá nhất thế giới, thậm chí được mệnh danh là “vàng của giới thượng lưu”. Với trữ lượng khai thác hạn chế, sản lượng hằng năm của bạch kim chỉ bằng một phần rất nhỏ so với vàng, tạo nên sự khan hiếm tự nhiên. 

Ngoài tính sang trọng trong chế tác trang sức, bạch kim còn đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành công nghiệp:

• Công nghiệp ô tô: Bạch kim là chất xúc tác chủ lực trong bộ chuyển đổi xúc tác, giúp biến khí thải độc hại từ động cơ thành khí ít gây ô nhiễm. Sự chuyển dịch sang động cơ diesel tại châu Âu càng củng cố vị thế của bạch kim.
• Trang sức: Bạch kim được coi là kim loại quý cao cấp, biểu tượng của sự sang trọng và đẳng cấp sở hữu màu trắng tự nhiên, độ bền vĩnh cửu và hiếm có. Tại Ấn Độ, Trung Quốc và Nhật Bản, nhu cầu trang sức bạch kim ngày càng tăng, góp phần thúc đẩy giá trị toàn cầu. 
• Y tế và y học: Bạch kim được dùng để sản xuất thuốc hóa trị liệu như cisplatin, carboplatin. Ngoài ra, tính tương thích sinh học khiến bạch kim trở thành lựa chọn số một cho máy tạo nhịp tim, stent mạch máu, điện cực não,... cho thấy nhu cầu bạch kim tăng cao, gián tiếp đưa giá bạch kim “bay lên”. 
• Năng lượng xanh: Bạch kim là chất xúc tác không thể thiếu trong pin nhiên liệu hydro - công nghệ được kỳ vọng thay thế nhiên liệu hóa thạch. Việc phát triển hạ tầng xe điện và nguồn năng lượng sạch trên toàn cầu khiến nhu cầu bạch kim trong ngành này ngày càng tăng, biến kim loại này thành “chìa khóa” cho nền kinh tế carbon thấp.

Vai trò của bạch kim 

4.2. Yếu tố tác động đến giá bạch kim

Yếu tố tác động đến giá bạch kim

• Cung - cầu: Nam Phi và Nga là hai quốc gia chiếm phần lớn sản lượng khai thác toàn cầu, bất kỳ gián đoạn nào trong khai thác (đình công, chính trị bất ổn, chi phí năng lượng) đều có thể làm giảm nguồn cung. Ở chiều ngược lại, nhu cầu mạnh mẽ từ ngành công nghiệp ô tô, y tế, trang sức và dòng vốn đầu tư vào bạch kim như một tài sản trú ẩn an toàn sẽ đẩy giá kim loại này lên cao.
• Ngành công nghiệp: Lĩnh vực ô tô đóng vai trò trung tâm khi chiếm gần một nửa nhu cầu bạch kim toàn cầu, đặc biệt ở động cơ diesel và công nghệ pin nhiên liệu hydro. Trang sức bạch kim góp phần ổn định nhu cầu, nhất là tại châu Á. Ngoài ra, các ứng dụng trong công nghệ cao như thiết bị điện tử, y tế và hóa chất cũng tạo ra nguồn cầu bền vững.
• Chính trị và kinh tế vĩ mô: Giá bạch kim biến động mạnh trước tác động của các yếu tố bên ngoài như khủng hoảng kinh tế toàn cầu, thay đổi lãi suất từ FED, hay căng thẳng địa chính trị tại các nước sản xuất lớn. Biến động tỷ giá USD cũng là yếu tố quan trọng, bởi bạch kim được niêm yết bằng đồng tiền này, khi USD tăng giá thường gây áp lực giảm lên giá bạch kim.

Yếu tố ảnh hưởng đến giá bạch kim

4.3. So sánh đầu tư bạch kim với vàng

Cả bạch kim và vàng đều là kim loại quý, có khả năng lưu giữ giá trị và được sử dụng để phòng ngừa rủi ro trong thời kỳ bất ổn kinh tế và lạm phát. Trái lại thì bạch kim và vàng cũng có những điểm khác biệt:

So sánh đầu tư bạch kim và vàng

Lời kết

Qua bài viết của AnfinX, bạn đã có đáp án cho câu hỏi “vàng bạch kim là gì” rồi phải không? Đây là một khái niệm không chính xác và gây nhầm lẫn với bạch kim và vàng trắng. Ngoài ra, AnfinX đã bổ sung thêm một số thông tin giúp bạn phân biệt bạch kim và vàng trắng, đưa ra gợi ý để bạn lựa chọn sản phẩm phù hợp cho từng mục đích (trang sức, đầu tư). 

Nếu bạn muốn đầu tư vào thị trường bạch kim, hãy tải ứng dụng AnfinX để giao dịch bạch kim phái sinh và nhiều loại hàng hóa khác! 

Hướng dẫn đăng ký tài khoản trên ứng dụng AnfinX